Θέλω να συγχαρώ όλους τους διοργανωτές της έκθεσης, ιδίως δε τον Πρόεδρο του ΔΣ της Εθνικής Πινακοθήκης κ. Μπότσο και την Διευθύντριά της –χρόνια τώρα και ελπίζω και για πολλά ακόμη- κα Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα για αυτή την πρωτοβουλία. Και να τους ευχαριστήσω γιατί μου δίνουν την δυνατότητα να είμαι κι εγώ εδώ, προκειμένου να καταδείξω πόσο η Πολιτεία δίνει σημασία σ’ αυτές τις εκδηλώσεις. Εκδηλώσεις που κάνουν την Ελλάδα μεγαλύτερη, όπως της ταιριάζει.
Εγκαινιάζω σήμερα το «Φανταστικό Ψηφιακό Μουσείο μνημειακών έργων του Ελ Γκρέκο στο Τολέδο και το Εσκοριάλ». Θα έλεγα εμβληματικών έργων. Αλλά εκεί που θα μου επιτρέψετε να «διαφωνήσω» είναι στον όρο «Φανταστικό Μουσείο». Αλήθεια, είναι φανταστικό; Θεωρώ ότι είναι καθ’ όλα πραγματικό αν κατανοήσουμε την ουσία και την σημασία της τεχνολογίας σήμερα. Αυτή είναι η γοητεία της τεχνολογίας, η οποία μας δίνει την δυνατότητα, όταν χρησιμοποιείται όπως ταιριάζει στην αποστολή της ως δημιουργήματος του ανθρώπου, να κάνει το φανταστικό πραγματικότητα και την πραγματικότητα φαντασία. Γιατί αυτή η πορεία στον χώρο της Τέχνης και του Πνεύματος, ανάμεσα στο φανταστικό και την πραγματικότητα, είναι από την φύση της και την ουσία της αμφίδρομη.
Η εκδήλωση αφορά τον Ελ Γκρέκο, τον εκ Χάνδακος ορμώμενο Δομίνικο Θεοτοκόπουλο, που πολλές φορές θέλουμε να τον λέμε, όπως πολλά μεγάλα πνεύματα και στον χώρο της Τέχνης, τον «δικό μας» Θεοτοκόπουλο. Προβληματίζομαι όταν για πνεύματα, που υπερβαίνουν κατά πολύ τα σύνορά μας, έχουμε την τάση να τα «περιορίζουμε». Χωρίς να ξέρουμε και να συνειδητοποιούμε ότι η αξία αυτή των ανθρώπων, και στο παρελθόν αλλά και για το μέλλον, είναι να τους αποδίδουμε στην Ανθρωπότητα για να κάνουμε τα σύνορα της Ελλάδας πολύ ευρύτερα απ’ ό,τι είναι. Και κυρίως για να κάνουμε το Ελληνικό πνεύμα και την Ελληνική τέχνη, πνεύμα και τέχνη χωρίς σύνορα.
Το τι σημαίνει ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος το γνωρίζετε όλοι, και ίσως καλύτερα από μένα. Ιδίως οι διοργανωτές. Η σημασία του είναι τεράστια, διότι ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος είναι η βασική αντηρίδα της εικαστικής γέφυρας που συνδέει την Ανατολή με την Δύση, ή ορθότερα το Βυζάντιο με την Αναγέννηση. Και βασικό του μέσο είναι ακριβώς η επιβολή του χρώματος έναντι της γραμμής και κυρίως όχι τόσο του χρώματος όσο του φωτός. Γιατί εκείνο που πραγματικά χαρακτηρίζει την Τέχνη του Ελ Γκρέκο είναι το φως, σε όλες του τις διακυμάνσεις, από την πραγματικότητα ως το μυστήριο. Κάτι το οποίο δίνει την αξία εκείνη που ταιριάζει όχι μόνο στην τέχνη του Ελ Γκρέκο αλλά στην πνευματικότητά του. Διότι μέσα από την τέχνη του, όπως τόνισε και η κα Λαμπράκη προηγουμένως, ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος έχει αναδειχθεί ένας πραγματικά κορυφαίος πνευματικός άνθρωπος.
Θέλω να συγχαρώ επίσης τον Νίκο Ξυδάκη, που στηρίζει όλες αυτές τις πρωτοβουλίες. Και χαίρομαι που ο «πολιτικός ένοικος» του Υπουργείου Πολιτισμού είναι ένας άνθρωπος, ο οποίος έχει αποδείξει διαχρονικά τι σημαίνει, να ξέρεις να υπηρετείς το πνεύμα και τι σημαίνει μέσα από το πνεύμα, να ξέρεις να υπηρετείς τον Τόπο σου από οποιαδήποτε και αν σε τάξει η κοινωνία και η Πολιτεία.
Και πάλι συγχαρητήρια. Εύχομαι και άλλες τέτοιες εκδηλώσεις, έτσι ώστε να μπορέσουμε να καταλάβουμε, αυτές τις ώρες της κρίσης, ότι το μεγαλείο της Τέχνης και του Πνεύματος μπορούν να μας βοηθήσουν να αποδείξουμε ποια είναι πραγματικά η Ελλάδα.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.-
Φωτογραφία: ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΑΡΤΖΗ