Κυρίες και Κύριοι,
Αποτελεί για μένα μεγάλη τιμή και μου προκαλεί εξαιρετική χαρά το να υποδέχομαι απόψε, στην Αθήνα, τον Κύριο François Hollande, Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας, πολιτική και θεσμική ενσάρκωση ενός μεγάλου έθνους, πραγματικό ευπατρίδη ευρωπαϊκής και παγκόσμιας εμβέλειας και μεγάλο Φίλο της Ελλάδας.
Κύριε Πρόεδρε,
Οι στέρεοι δεσμοί που συνδέουν τις δύο Χώρες μας προσδιορίζονται, πάντοτε, από τον ρυθμό της ιστορίας και τρέφονται από τις πηγές της ελευθερίας και του πολιτισμού. Και μόνον ο πνευματικός περίπλους από τις τραγωδίες του Ευριπίδη σ’ εκείνες του Ρακίνα το επιβεβαιώνει εύγλωττα.
Πριν απευθυνθώ σ’ Εσάς στα ελληνικά, όπως επιβάλλει το πρωτόκολλο, επιτρέψατέ μου να εξομολογηθώ πως όλα όσα έχω να πω στην συνέχεια, προκειμένου να περιγράψω την τιμή και την χαρά που αισθανόμασθε λόγω της επίσκεψής Σας στην Αθήνα, συμπληρώνονται, μ’ εμβληματικό τρόπο, σ’ ένα απόσπασμα της ομιλίας του André Malraux, εκ μέρους της Γαλλικής Κυβέρνησης, στις 28 Μαΐου 1959, μ’ αφορμή την πρώτη φωταγώγηση της Ακρόπολης. Το παραθέτω:
«Οι αμφιταλαντευόμενοι κολοσσοί που κυριαρχούν στον κόσμο μας φαίνονται πως μόλις υποψιάζονται ότι ο σπουδαιότερος στόχος ενός μεγάλου πολιτισμού δεν είναι μόνον η δύναμη, αλλά και μια ξεκάθαρη συνείδηση του τι περιμένει ο πολιτισμός από τον άνθρωπο, η ανίκητη ψυχή της Αθήνας που, έστω και υποταγμένη, καταδίωκε τον Αλέξανδρο στις ερήμους της Ασίας: “Πόσος μόχθος, Αθηναίοι, για ν’ αξίζουμε τον έπαινό σας!” Ο σημερινός άνθρωπος ανήκει σ’ όλους εκείνους που θα προσπαθήσουν μαζί να τον δημιουργήσουν• το πνεύμα δεν γνωρίζει μικρά έθνη, γνωρίζει μόνον αδελφά έθνη. Η Ελλάδα, όπως και η Γαλλία, δεν ήταν ποτέ τόσο μεγάλη παρά μόνον όταν ήταν μεγάλη για όλους τους ανθρώπους, και μια κρυφή Ελλάδα υπάρχει στην καρδιά όλων των ανθρώπων της Δύσης. Παλιά έθνη του πνεύματος, το θέμα δεν είναι να επαναπαυθούμε στο παρελθόν μας, αλλά να επινοήσουμε το μέλλον που το παρελθόν απαιτεί από μας.
Κύριε Πρόεδρε,
Σε μια δύσκολη συγκυρία για τη Χώρα μου η Γαλλία, κι εσείς προσωπικώς, συμβάλατε τα μέγιστα προκειμένου η Ελλάδα να μείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον σκληρό πυρήνα της, την Ευρωζώνη. Το αναγνωρίζουμε στο διηνεκές και σας ευχαριστούμε θερμώς γι’ αυτό. Ταυτοχρόνως, θεωρώ χρήσιμο να προβώ στις ακόλουθες επισημάνσεις:
-Πρώτον, προσφέροντας αυτή την βοήθεια στην Ελλάδα στην ουσία συνεισφέρετε ουσιωδώς στην διατήρηση της, τόσο σύμφυτης με την υπόστασή της, ενότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης. Διότι, κατά βάθος, βεβαίως και η Ελλάδα, έχοντας συνείδηση της ιστορικής της διαδρομής, δεν φαντάζεται το μέλλον της δίχως την ευρωπαϊκή της προοπτική. Πλην όμως και η Ευρωπαϊκή Ένωση, με βάση τις ελληνικές ιστορικές καταβολές της Δημοκρατίας της και του Πολιτισμού της, δεν είναι νοητή -ούτε, άρα, μπορεί να έχει το μέλλον που της αρμόζει- δίχως την Ελλάδα ως αναπόσπαστο μέλος μέσα στους κόλπους της.
-Δεύτερον, όπως απέδειξαν οι τελευταίες βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, ο Ελληνικός Λαός, στην συντριπτική του πλειοψηφία, εκφράσθηκε υπέρ της παραμονής της Χώρας μου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ευρωζώνη. Και το έπραξε γνωρίζοντας τις τεράστιες θυσίες που συνεπαγόταν μια τέτοια επιλογή. Θυσίες που έχουν δημιουργήσει στην ελληνική κοινωνία συνθήκες πραγματικής ανθρωπιστικής κρίσης. Και, κυρίως, θυσίες που, κατά ένα όχι ευκαταφρόνητο μέρος τουλάχιστον, οφείλονται και σε λάθη ή εμμονές ορισμένων εκ των εταίρων της και δανειστών της.
-Τρίτον –και συνακόλουθα- ο Ελληνικός Λαός θα φανεί απολύτως συνεπής στις υποχρεώσεις του για να παραμείνει στην μεγάλη Ευρωπαϊκή Οικογένεια. Όμως στην πορεία, και ενόψει αυτής της συνέπειας του Ελληνικού Λαού, και οι εταίροι μας και δανειστές μας οφείλουν να προβούν στις αναγκαίες διορθώσεις. Ιδίως αναφορικά με την βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους της Ελλάδας καθώς και με την ως σήμερα ακολουθούμενη πολιτική λιτότητας. Οι διορθώσεις αυτές είναι τόσο περισσότερο επιβεβλημένες, όσο δεν αφορούν μόνον την Ελλάδα. Διότι η ως σήμερα πορεία της Ευρωζώνης αποδεικνύει ότι η άνευ όρων πολιτική αυστηρής λιτότητας και σιδηράς δημοσιονομικής πειθαρχίας δεν οδηγεί νομοτελειακώς στην αναπτυξιακή προοπτική, την οποία τόσον έχει ανάγκη η Ευρωζώνη και, εν τέλει, η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της. Πέραν τούτου η πραγματική ανάπτυξη, δηλαδή η ανάπτυξη που συμβαδίζει με το καπιταλιστικό σύστημα κατά την καταγωγή του και την λογική του, είναι νοητή μόνον όταν η αντίστοιχη οικονομική και νομισματική πολιτική υπηρετεί, εν τέλει, τον Άνθρωπο. Συγκεκριμένα δε την αξία του Ανθρώπου και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, υπό όρους Κοινωνικού Κράτους Δικαίου και, άρα, Κοινωνικής Δικαιοσύνης.
Αυτή η αυταπόδεικτη και διαχρονική αλήθεια, η οποία συμβαδίζει με τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας και του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, γίνεται σήμερα, σταδιακώς, κοινή συνείδηση στο μέτρο που το κέντρο βάρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης μετατοπίζεται προοδευτικώς από την οικονομία και το νόμισμα προς τον Άνθρωπο, κυρίως λόγω των πρωτόγνωρων τραγικών προσφυγικών ροών, τις οποίες προκαλούν οι εστίες πολέμου, ιδίως στην Μέση Ανατολή. Και τις ροές αυτές εμείς, οι Ευρωπαίοι, οφείλουμε να τις διαχειρισθούμε προστατεύοντας, βεβαίως, τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης –που κατά το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο είναι τα σύνορα των κρατών-μελών όπως καθορίζονται κυριάρχως απ’ αυτά- αλλά πρωτίστως τους εμπερίστατους πρόσφυγες. Και σ’ αυτό το σημείο η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί και πρέπει αφενός να εμπνευσθεί από τον, κορυφαίου συμβολισμού, τρόπο με τον οποίον η Αρχαία Ελλάδα αντιμετώπιζε τους Ικέτες, όταν προσέφευγαν στα Ιερά για να προστατευθούν από τους διώκτες τους. Και, αφετέρου, να επιβάλλει, με το κύρος και την ισχύ της, το οριστικό τέλος των εστιών πολέμου στην Μέση Ανατολή.
Υπό τα δεδομένα αυτά, Κύριε Πρόεδρε, σας διαβεβαιώνω ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να συνεργασθεί στενά με την Χώρα Σας, την Γαλλία, που συνιστά βασικό πυλώνα του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος και πρωταγωνιστικό άξονα της ευρωπαϊκής πολιτικής. Μαζί –βεβαίως και μαζί με όλους τους άλλους Εταίρους μας- μπορούμε και πρέπει να εργασθούμε για να ξαναβρεί η Ευρωπαϊκή Ένωση τις ρίζες της δημιουργίας της και να διασφαλίσει έτσι το μέλλον που της αναλογεί σύμφωνα με την Ιστορία της, την Δημοκρατία της και τον Πολιτισμό της.
Επιτρέψατέ μου, τελειώνοντας, ν’ αναφερθώ εκ νέου στην ομιλία του André Malraux, αυτή την φορά προκειμένου ν’ απευθυνθώ στις επερχόμενες γενιές: «Στο κατώφλι της εποχής του ατόμου, για μιαν ακόμη φορά, ο άνθρωπος χρειάζεται να διαπαιδαγωγηθεί από το πνεύμα. Και ολόκληρη η νεολαία της Δύσης χρειάζεται να θυμάται πως, όταν συνέβη αυτό για πρώτη φορά, ο άνθρωπος έθεσε στην υπηρεσία του πνεύματος τα δόρατα που αναχαίτισαν τον Ξέρξη. Στους εκπροσώπους της γαλλικής νεολαίας που με ρώτησαν ποιο θα μπορούσε να είναι το σύνθημά της, απάντησα: “Παιδεία και θάρρος”. Εύχομαι αυτό το σύνθημα, που το δανείστηκα απ’ τους Έλληνες, να γίνει κοινό για τους δύο λαούς μας».
Κύριε Πρόεδρε,
Υψώνω το ποτήρι μου για να ευχηθώ ευτυχία και υγεία σε Σας και όλους τους συνδαιτυμόνες μας. Θα ήθελα, επίσης, αφενός να σας παρακαλέσω να διαβιβάσετε στον Γαλλικό Λαό τα αδελφικά μας αισθήματα και, αφετέρου, να του ευχηθούμε την ευτυχία που του αξίζει και μια πρόοδο αντάξια της μεγάλης ιστορίας του.-