ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Σας καλωσορίζω στην Προεδρία της Δημοκρατίας και αισθάνομαι ιδιαίτερη ικανοποίηση διότι η συνάντησή μας αυτή μου παρέχει την ευκαιρία να εξάρω, όπως οφείλω άλλωστε, τον διαχρονικό, πολύπλευρο και ρεαλιστικώς οραματικό αγώνα σας για την Ευρώπη μας. Τον αγώνα σας για την Ευρωπαϊκή Ενοποίηση και την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση, με στόχο την τελική διαμόρφωση του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος όπως ταιριάζει στην ιστορία του και στην προοπτική του κατά τον προορισμό του.
Αυτός ο αγώνας πρέπει να είναι αποστολή κάθε συνειδητοποιημένου Ευρωπαίου. Και εμείς, οι Έλληνες, στην μεγάλη πλειοψηφία μας έχουμε, αποδεδειγμένα, κατανοήσει αυτή την αλήθεια, αφού ως συνειδητοποιημένοι Ευρωπαίοι επιλέξαμε, με μεγάλες θυσίες ακόμη και για λάθη που δεν μας αναλογούσαν, όχι μόνο να μείνουμε στην Ευρωπαϊκή Οικογένεια και στον σκληρό πυρήνα της, την Ευρωζώνη, αλλά και να δώσουμε τον δικό μας αγώνα υπέρ του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος.
Επιτρέψατέ μου να συνοψίσω μέσα σε λίγες σκέψεις την κοινή μας Ευρωπαϊκή Αποστολή: Πρέπει να ολοκληρώσουμε το Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα και να κάνουμε την Ευρώπη μας συνεκτική, ισχυρή και ελκυστική, έτσι ώστε ν’ αποτρέψουμε εφεξής, μεταξύ άλλων, διαβρωτικά φαινόμενα όπως το Brexit, το οποίο ας ελπίσουμε ότι θα αποφευχθεί. Το χρέος μας αυτό έναντι της Ευρώπης είναι τόσο πιο επιτακτικό, όσο ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπερβαίνει τους Λαούς της και είναι πλανητικός. Πραγματικά, όταν μάλιστα άλλες δυνάμεις ανά τον Κόσμο απεμπολούν τον ιστορικό ρόλο που τους αναλογεί, στην Ευρώπη ανήκει, κατά την Ιστορία της και τον Πολιτισμό της, το χρέος να υπερασπισθεί, πολύ πέρα και έξω από τα όριά της, θεμελιώδεις αρχές και αξίες όπως πρωτίστως ο Ανθρωπισμός, η Αλληλεγγύη, η Δημοκρατία και τα Θεμελιώδη Δικαιώματα του Ανθρώπου, η Δικαιοσύνη, κατ’ εξοχήν δε η Κοινωνική Δικαιοσύνη, ως αντηρίδα της κοινωνικής συνοχής.
Ιδίως σήμερα, και μπροστά στην κρίσιμη συγκυρία των προσεχών Ευρωεκλογών, οι συνειδητοποιημένοι Ευρωπαίοι πρέπει ν’ αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Πρέπει να εγκαταλείψουμε αμέσως την απάθεια και τον εφησυχασμό που ζούμε, δυστυχώς, σήμερα στην Ευρώπη και που θυμίζει -ξέρω ότι εδώ συμφωνείτε στο ακέραιο- τις παραμονές του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, όπως τις έχει περιγράψει το 2012, με υποδειγματικό ιστορικώς τρόπο, ο Christopher Clark στους «Υπνοβάτες». Κι αυτό πρέπει να το πράξουμε τόσο περισσότερο, όσο είναι κάτι παραπάνω από ορατό το φαινόμενο των μορφωμάτων λαϊκισμού, που αναδύονται μ’ εφιαλτικό θράσος στα Ευρωπαϊκά Κράτη. Μορφώματα, τα οποία έχουν πια ξεπεράσει ακόμη και τα όρια του ρατσισμού και τα οποία επιβουλεύονται, ευθέως και απροκαλύπτως, αυτό τούτο το Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα επιδιώκοντας την κατεδάφισή του, επέκεινα δε την κατεδάφιση της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας και του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού.
BERNARD – HENRI LÉVY: Σας ευχαριστώ, θερμότατα, για την υποδοχή σας κύριε Πρόεδρε.Είναι πολύ μεγάλη χαρά για μένα, ένα Γάλλο δραματουργό, που έρχομαι εδώ να παίξω στην πόλη του Σοφοκλή και του Ευριπίδη. Διότι, με πολύ μεγάλη ταπεινότητα, θα παίξω ένα θεατρικό έργο αύριο στην παγκόσμια πρωτεύουσα του θεάτρου, στην πόλη που επινόησε το θέατρο. Με αυτό το έργο, με αυτό το κείμενο, κάνω τον γύρο της Ευρώπης. Κανένας σταθμός, σ΄αυτή την περιοδεία, δεν με γεμίζει με περισσότερο φόβο από τον σταθμό εδώ. Διότι γνωρίζω τα φαντάσματα που στοιχειώνουν αυτή την πόλη. Ξέρω, ότι θα μιλήσω υπό το δέος των μεγάλων αυτών Δασκάλων που με διαμόρφωσαν: Υπό το δέος του Σοφοκλέους, του Ευριπίδη και -ίσως και λίγο- υπό το δέος του Αριστοφάνη. Και υπό τον Αισχύλο -βεβαίως- αλλά αυτός με φοβίζει περισσότερο από όλα, εάν τον έχω στο μυαλό μου δεν θα μπορέσω να καταφέρω τίποτα.
Το δεύτερο, που θα ήθελα να σας πω, είναι ότι πλημμύρισα από πολύ έντονα συναισθήματα χαράς, όταν σας άκουσα να μιλάτε την μητρική σας γλώσσα, την ελληνική. Είστε γαλλομαθής, εγώ δεν ομιλώ την ελληνική, την έχω -όμως- τόσο σπουδάσει, την έχω τόσο διαβάσει, την έχω τόσο ακούσει, που δεν μπορείτε να φανταστείτε την τεράστια χαρά που ένιωσα, αυτά τα λίγα λεπτά, που άκουσα αυτές τις λέξεις που μου είναι τόσο οικείες. Και τις διατυπώσεις και την σύνταξη της ελληνικής γλώσσας, που δεν διαφέρει τόσο από τα ελληνικά, έτσι όπως τα μελέτησα εγώ.
Θα ήθελα να σας πω, κύριε Πρόεδρε, ότι είμαι Φιλέλληνας. Γνωρίζεται, βέβαια, την πολύ μεγάλη παράδοση Φιλελληνισμού στην Ευρώπη, η παράδοση του Λόρδου Βύρωνα ή του Σατωβριάνδου. Εντάσσομαι σ΄ αυτή την γραμμή, σ΄ αυτή την παράδοση. Αγαπώ την Ελλάδα τόσο, όσο την αγαπούσαν κι αυτοί οι συγγραφείς. Έμαθα να σκέφτομαι ακολουθώντας την ελληνική Σκέψη. Θα έλεγα ότι οι πλίνθοι, που δημιουργούν το οικοδόμημα του DNA μου σε επίπεδο πνευματικό, είναι πλίνθοι φτιαγμένοι στην Ελλάδα. Και προ ολίγου -προτού σας συναντήσω- μία δημοσιογράφος της γαλλικής τηλεόρασης μου έθεσε ένα ερώτημα: Για ποιο σκοπό έρχομαι στην Αθήνα. Και της απάντησα ότι έχω ένα όνειρο, το οποίο είναι να αναζωπυρώσω το κίνημα του φιλελληνισμού στην Ευρώπη. Στην περίοδο 2015 με 2018 ή και 2019 θεωρώ ότι όλες οι πλευρές επέδειξαν ψυχραιμία. Ο ελληνικός Λαός επέδειξε υποδειγματικό θάρρος και ψυχραιμία. Αυτό, που ενίοτε έλλειψε στους Ευρωπαίους εταίρους σας ήταν ακριβώς αυτό το πνεύμα του Φιλελληνισμού. Θα ήθελα, με αυτό το θεατρικό έργο, με αυτό το κείμενο, να συμβάλω –μ΄αυτό το λίγο που μπορώ- να συμβάλω σε αυτή την αναγέννηση του Φιλελληνισμού.
Και κάτι τελευταίο θα ήθελα να πω, διότι θίξατε τα μεγάλα πολιτικά διακυβεύματα των τελευταίων ετών.
Όλη η Ευρώπη, έχει στραμμένο το βλέμμα της στην Ελλάδα, εδώ και 4 χρόνια. Κάτι το εξαιρετικά σημαντικό διαδραματιζόταν στην Ελλάδα. Και θα ήθελα, να σας πω για άλλη μια φορά η Ελλάδα έδωσε –έκανε- ένα πολιτικό μάθημα, ένα μάθημα πολιτικής στον υπόλοιπο κόσμο. Εσείς, ο ίδιος, κύριε Πρόεδρε, ο Πρωθυπουργός σας, η Κυβέρνησή του, αυτούς τους κρίσιμους μήνες δίδαξαν ένα μήνυμα παρρησίας, δίδαξαν ένα μάθημα Δημοκρατίας, δίδαξαν ένα μάθημα για την Ευρώπη. Αναφερθήκατε στο BREXIT και βλέπουμε πράγματι την Βρετανική κυβέρνηση να αμφιταλαντεύεται σ΄αυτήν την μεγάλη συζήτηση για το BREXIT. Σήμερα, λοιπόν, θα ήθελα να πω ότι έχουμε δύο παραδείγματα:
Δυστυχώς, έχουμε το βρετανικό παράδειγμα. Μ’ αυτό το BREXIT, το οποίο δεν τελειώνει μ΄αυτά τα θεσμικά όργανα -τα δημοκρατικά- που δεν γνωρίζουν πια τι επιθυμούν. Και έχουμε και το ελληνικό υπόδειγμα, το οποίο είναι το ακριβώς αντίθετο. Εσείς, ο ίδιος, ο Πρωθυπουργός σας, η κυβέρνηση του, λειτουργήσατε ως Ορφέας, που διέσχισε την κόλαση της λιτότητας με τα διεθνή μνημόνια. Δράσατε ως ένας σύγχρονος Οδυσσέας, με αποφασιστικότητα και σωφροσύνη. Αυτή τη στιγμή, έχετε κάνει την αντίστροφη διαδρομή από αυτή των Βρετανών φίλων. Δηλαδή, να φαίνεται η μέρα όπου ενδεχομένως θα επιστρέψετε στην Ιθάκη, δηλαδή στο δικό μας κοινό ευρωπαϊκό σπίτι. Και γι΄ αυτό το λόγο, είναι πραγματικά πολύ μεγάλη η χαρά μου, που βρίσκομαι εδώ, σήμερα, σε αυτό τον Οίκο της Δημοκρατίας, με τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας σ’ αυτή την τόσο κρίσιμη στιγμή της κοινής μας ιστορίας.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κι εγώ θα ήθελα, εκτός Πρωτοκόλλου, να σας απαντήσω στα γαλλικά, αυτό ο αγώνας, τον οποίο κάνετε, του νέου φιλελληνισμού στην Ευρώπη, ξέρετε δεν είναι ένας αγώνας που κάνετε μόνο προς όφελος της Ελλάδας, αλλά προς όφελος όλης της Ευρώπης. Διότι είναι προς όφελος όλων όσων είναι πραγματικά πεπεισμένοι Ευρωπαίοι. Είναι παγκόσμια, πλέον, η αποστολή της Ευρώπης και οφείλουμε όλοι να αγωνισθούμε προς αυτή την κατεύθυνση.