Μ.ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ: Εξοχότατε Πρόεδρε, φίλτατε κύριε καθηγητά. Σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για τη χώρα και σε μια συνολικότερα ταραγμένη εποχή, κατά την οποία οι ευρωπαϊκές αξίες και το όραμα της Ενωμένης ηπείρου μας αμφισβητήθηκαν και απειλήθηκαν έντονα, από πολλές πλευρές και με πολλούς τρόπους, η αταλάντευτη προσήλωσή Σας στα ευρωπαϊκά ιδεώδη και ο άψογος, εμπνευσμένος και πραγματιστικός τρόπος με τον οποίο ασκήσατε τα πολιτειακά καθήκοντά Σας, στάθηκαν για όλους μας ένας φάρος ειλικρίνειας, σοβαρότητος, συναίσθησης ευθύνης, ακαδημαϊκής επάρκειας και πολιτικής ευπρέπειας, καθώς, βέβαια και διπλωματικής αξιοσύνης.

Η Ευρωπαϊκή Κίνηση, προέκυψε ως ιδέα από τον Γουίνστον Τσώρτσιλ, το 1948 και προσέβλεπε, ήδη από τότε, σε μια Ευρώπη με το Ε κεφαλαίο και με όλες τις ιστορικές αντιθέσεις της, αρχειοθετημένες, με πεζά γράμματα, στο παρελθόν…

Ως φορέας σκέψης, δράσης και πρωτοβουλιών με πορεία πλέον των επτά δεκαετιών πλέον, είχε την τιμή να συγκαταλέξει μεταξύ των προέδρων της, εμβληματικές προσωπικότητες όπως οι Paul-Henry Spaak, Robert Schuman, Valery Giscard d’Estaing, Mario Soares, Jose Maria Jil Robles και  Pat Cox. Και στη χώρα μας, από το 1993, όταν ιδρύσαμε το ελληνικό τμήμα της, ξεχωριστούς ανθρώπους όπως οι Τάκης Λαμπρίας, Παρασκευάς Αυγερινός, Μιχάλης Παπαγιαννάκης, Χρήστος Κολλόκας, Φώτης Παπαθανασίου, Αντώνης Παπαδημητρίου…

Η “Ευρωπαϊκή Κίνηση”, ολότελα αφοσιωμένη στο πνεύμα και όχι μόνο το γράμμα της Διακήρυξης Σουμάν, συνδέεται δημιουργικά και πρακτικά με 20 διεθνείς οργανισμούς και εκπροσωπεί 41 ευρωπαϊκές χώρες, εργαζόμενη σταθερά και αταλάντευτα προς την κατεύθυνση της εμπέδωσης του ευρωπαϊκού οράματος: μιας ηπείρου ειρηνικής και ενωμένης, δημοκρατικής και δίκαιας, θεμελιωμένης οικονομικά και κοινωνικά σε βάσεις στέρεες νομικά, φιλοσοφικά, ηθικά και ιστορικά και με επίκεντρο την προσωπική ελευθερία, τα ίσα δικαιώματα και την ευημερία του κάθε ενός, ατομικά, πολίτη της.

Κύριε καθηγητά, εξοχότατε Πρόεδρε, ευτυχώς, επ’ ευκαιρία της σημερινής εκδήλωσης, αλλά δυστυχώς, αν λάβει κανείς υπόψη του το γενικότερο σχήμα των πραγμάτων, ανήκετε στην αξιότιμη, παρότι, φευ επαναλαμβάνω, ολιγάριθμη ακόμη ελίτ των πνευματικών και πολιτικών ηγετών που υπηρετήσατε αυτόν τον προαναφερθέντα σκοπό έντιμα, σταθερά και πεισματικά, με οραματική σκέψη, βαθιά γνώση, ευρύτητα αντίληψης, συνεπές επιστημονικό έργο και θαρραλέα, επίμονη και χαλκέντερη πολιτική δράση.

Το βραβείο της “Ευρωπαϊκής Ιδέας”, η τιμητική διάκριση που απονέμει η Ευρωπαϊκή Κίνηση, σας ανήκει δικαιωματικά, αλλά και συμβολικά: σε συγκυρίες χαλεπές και καιρούς τοξικούς, Εσείς, πρωτίστως υπήρξατε ο τολμηρός εκφραστής του ελληνικού ευρωπαϊσμού και, συγχρόνως, ο άφοβος θεματοφύλακας του, απαραίτητου, ευρωπαϊκού ελληνισμού!

Είναι, λοιπόν, μεγάλη χαρά και ιδιαίτερη τιμή μου, να σας απονέμω σήμερα το βραβείο αυτό, μαζί με τις θερμότερες ευχές της ελληνικής Ευρωπαϊκής Κίνησης για ακόμη πιο δημιουργικές, γόνιμες και ουσιαστικές συνεισφορές σας στο ελληνικό και ευρωπαϊκό πολιτικό οικοδόμημα, στο μέλλον. Σας συγχαίρω και σας ευχαριστώ θερμά.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Λέγονται πολλά για την περίοδο του 2015. Πράγματι, ήταν μια πολύ κρίσιμη περίοδος.  Όμως εγώ δεν έκανα τίποτα παραπάνω από αυτό που επέβαλλε ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας εκείνη την περίοδο. Συνηθίζουμε πολλές φορές να αποδίδουμε μεγάλη σημασία σε γεγονότα τα οποία θα έκανε κάθε άνθρωπος που σέβεται τον εαυτό του. Και το λέω αυτό γιατί οφείλω γενικότερα αυτή την εξομολόγηση που σας κάνω τώρα. Ήμουν βέβαιος, μετά την περίοδο του ’78-’79, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έδινε ουσιαστικά μόνος του την μάχη να μπούμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μέσα από μυθεύματα της εποχής είχε δημιουργηθεί ένα κλίμα εναντίον της Ευρώπης, ότι ο Ελληνικός Λαός είχε αντιληφθεί: Πρώτον, την σημασία της Ευρώπης, δεύτερον, τον ρόλο της Ελλάδας στην Ευρώπη. Είχε αντιληφθεί ότι η Ελλάδα όχι απλώς έχει την θέση της στην Ευρώπη, αλλά μπορεί, και για λόγους ιστορίας και για λόγους συμβολισμών,  να πρωταγωνιστήσει στην Ευρώπη.

Όταν λοιπόν ετέθη το μεγάλο ζήτημα του τι θα συμβεί μετά τα γεγονότα του Ιουλίου του 2015, ήμουν βέβαιος ότι αυτός ο Λαός ήταν εκείνος, ο οποίος θα έμενε μέσα στο Ευρωπαϊκό «σκάφος» με όποιες θυσίες, πολλές από τις οποίες δεν του αναλογούσαν. Πράγμα το οποίο και συνέβη. Χωρίς την βούληση του Ελληνικού Λαού δεν θα μπορούσε να γίνει τίποτα από όλα αυτά. Ήμουν βέβαιος για το τι ήταν εκείνο που ήθελε ο Ελληνικός Λαός. Γι’ αυτό και το βράδυ του δημοψηφίσματος, αμέσως μετά το αποτέλεσμα, είπα κάτι το οποίο ήταν η απόλυτη αλήθεια: Ο Ελληνικός Λαός εκείνο το βράδυ δεν αποφάσισε να φύγουμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη.  Ποτέ ο Ελληνικός Λαός δεν εκφράστηκε με αυτόν τον τρόπο. Και νομίζω ότι σφάλλουν ιστορικά – και δεν μπαίνω σε άλλους χαρακτηρισμούς – εκείνοι που πιστεύουν ότι εκείνο το βράδυ ο Ελληνικός Λαός ψήφισε ν’αφήσουμε το Ευρωπαϊκό «σκάφος». Το απέδειξε σε όλη την πορεία.

Και οι τελευταίες εκλογές ήταν πραγματικά το επιστέγασμα,  το οποίο απέδειξε ότι  προ-ευρωπαϊκές δυνάμεις, αυτές δηλαδή που είναι υπέρ της Ευρώπης, ενθέρμως υπέρ της Ευρώπης, είναι η συντριπτική πλειοψηφία του Ελληνικού Λαού. Πρέπει να σας πω ότι είμαι υπερήφανος διότι αν κάνετε μια σύγκριση με άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες που έχουν μακρά προγενέστερη πορεία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Ελληνικός Λαός, οι Έλληνες, είμαστε πολύ περισσότερο Ευρωπαίοι από αυτούς, συνειδητοποιημένοι Ευρωπαίοι. Αυτό, σας διαβεβαιώ, το πιστεύω και είναι και η μεγάλη μας παρακαταθήκη.  Γιατί η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει δύσκολους καιρούς, το βλέπουμε. Εδώ, η Ελλάδα μπορεί να συμβάλλει  δείχνοντας, στο μέτρο που της αναλογεί, ποιος είναι ο ρόλος της Ευρώπης, όχι μόνο ο ρόλος της Ελλάδας.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη Σύνοδο των Προέδρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον Οκτώβριο που μας πέρασε, εδώ στην Αθήνα. Είμαι υπερήφανος γιατί η έκκληση υπέρ της Ευρώπης, την επόμενη μέρα των Ευρωεκλογών, έγινε εδώ, στην Αθήνα. Και θα μείνει ως ένα ιστορικό γεγονός, γιατί ήταν μια έκκληση, όπως την είπα, μια «σπονδή» στο Ευρωπαϊκό Όραμα και στο Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα. Από εδώ, από την Αθήνα, έφυγε αυτό το μήνυμα. Και σας βεβαιώ ότι πάντοτε θα με συνοδεύει. Είναι μια από τις ωραιότερες στιγμές – το τονίζω – και για την Ευρώπη μας, αλλά και για την Χώρα μας.   Και θα πορευθούμε μέσα σε αυτό το «σκάφος» και θα ανοίξουμε δρόμους. Δεν είναι αλαζονεία. Δεν είναι μεγάλη ιδέα αυτό που σας εκφράζω. Είναι η πραγματικότητα. Εμείς, οι Έλληνες, πρέπει να καταλάβουμε τα όριά μας μεν, αλλά και τις δυνατότητές μας από την άλλη. Δεν πρέπει να κινούμεθα ως εκκρεμές ανάμεσα σε μεγάλες ιδέες, αλλά και στην αίσθηση του ότι είμαστε μικρή Χώρα. Ούτε παντοδύναμοι είμαστε, αλλά σίγουρα δεν είμαστε μικρή Χώρα. Γι΄ αυτό είμαι απολύτως βέβαιος και, όταν το καταλάβουμε, μπορούμε και πρέπει να κάνουμε αντιστοίχως πολλά.

Θέλω να σας ευχαριστήσω, γιατί αυτά εσείς τα γνωρίζετε καλά, για σας είναι κοινός τόπος.  Γι’αυτό είμαστε σήμερα εδώ, γι΄ αυτό σας ευχαριστώ, γι΄ αυτό έχει τόσο μεγάλη σημασία αυτό το θυμητάρι που μου αφήνετε -και ιδίως στη λήξη της θητείας μου- και θα με συνοδεύει πάντοτε.  Γιατί  έχω ανάγκη  τέτοιες ηθικές στηρίξεις, ιδίως από ανθρώπους που γνωρίζω ότι είναι πρωτίστως ανιδιοτελείς. Δεν ήρθατε την πρώτη στιγμή που βρέθηκα εδώ για να κάνετε αυτήν την κίνηση. Ήρθατε τώρα που φεύγω. Και αυτό δείχνει και το ήθος σας, αλλά και την αγάπη σας απέναντι στο πρόσωπό μου. Ευχαριστώ θερμώς, θα βρισκόμαστε με πολλούς από σας και στην πορεία.-

 

Φωτογραφία: ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΛΑΧΟΣ