ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, σας υποδεχόμαστε με χαρά και τιμή στην Αθήνα. Και σας ευχαριστούμε θερμώς για ό,τι έχετε πράξει ως Πρόεδρος του Συμβουλίου των Υπουργών Εσωτερικών, όχι μόνο για την Ευρώπη αλλά και για την Ελλάδα σ’ένα μείζον θέμα, όπως είναι αυτό των προσφύγων πολέμου.
Θέλω να σας τονίσω ότι είναι πολύ σημαντική η απόφαση που ελήφθη στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής, αλλά και στο Συμβούλιο Υπουργών για το ζήτημα της μετεγκατάστασης. Και όπως τόνισε ο κ.Αβραμόπουλος, υπήρξε μια ιστορική μέρα η προχθεσινή, όταν μετεγκαταστάθηκαν οι πρώτοι πρόσφυγες, αυτοί οι 19 από την Ερυθραία που έφυγαν από την Ιταλία για να πάνε στη Σουηδία. Μικρό βήμα, αλλά ένα βήμα με εμβληματική σημασία, δοθέντος ότι το βήμα αυτό δείχνει πως, επιτέλους, η Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζει τις διατάξεις του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και κυρίως δείχνει την αλληλεγγύη της. Μην ξεχνάμε ότι η αλληλεγγύη αποτελεί μια από τις βασικότερες αρχές που διέπουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Θέλω να σας διαβεβαιώσω από πλευράς της Ελλάδας – σας το είπαν και από πλευράς Κυβέρνησης, ο κ.Αβραμόπουλος το έχει, άλλωστε, επισημάνει και από πλευράς Ελλάδας, και να μην ξεχνάμε ότι για μας, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος είναι βεβαίως ο Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά είναι ένας άνθρωπος που γνωρίζει τα ελληνικά πράγματα όσο λίγοι – είμαστε έτοιμοι να συνεργασθούμε με τους γείτονές μας, για να μπορέσουμε να προστατεύσουμε τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα σ’αυτήν την τεράστια προσφυγική κρίση.
Θα προστατεύσομε τα σύνορά μας, τα σύνορα της Ευρώπης. Αλλά με πρώτο και βασικό μέλημα να προστατεύσουμε τον Άνθρωπο. Ο Άνθρωπος, η προστασία της αξίας του και της προσωπικότητάς του, είναι για μας, τους Έλληνες και για την Ευρώπη ολόκληρη, μια πολύ σημαντική προτεραιότητα. Στη φύλαξη των συνόρων θέλω να τονίσω ότι μεγάλη σημασία έχει – το έχω τονίσει επανειλημμένα, το έχω τονίσει προσωπικά – η μετατροπή του Frontex σε μια πραγματική ευρωπαϊκή δύναμη.
Θέλω όμως να διευκρινίσω πως σε ό,τι αφορά τη φύλαξη των ελληνικών συνόρων, που είναι και ευρωπαϊκά σύνορα, τα σύνορα αυτά, τα σύνορα της Ευρώπης, καθορίζονται κυριάρχως από τα κράτη-μέλη. Και σ’αυτόν τον τομέα όποια συνεργασία υπάρξει με γειτονικά κράτη, σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι θα υπάρξουν υποχωρήσεις από πλευράς Ελλάδας και από πλευράς άλλων κρατών της ΕΕ ως προς τον τρόπο χάραξης των συνόρων και τον τρόπο διαφύλαξης των συνόρων. Αυτή η στάση της Ελλάδας δεν είναι μία στάση που αφορά την Ελλάδα μόνον. Προστατεύοντας τα σύνορά της η Ελλάδα, προστατεύει τα ευρωπαϊκά σύνορα.
Για μιαν ακόμη φορά σας ευχαριστώ πάρα πολύ που βρίσκεσθε εδώ. Συγγνώμη που η συνάντησή μας έγινε λίγο βιαστικά. Δεν μου επέτρεψε να σας απονείμουμε την τιμή που θα έπρεπε, με το παράσημο που σας ταιριάζει. Επιφυλάσσομαι την επόμενη φορά. Αυτό το αναλαμβάνει ο φίλος μας κ.Αβραμόπουλος να είμαστε έτοιμοι να μπορέσουμε να σας απονείμουμε το παράσημο που ταιριάζει στο ήθος σας, στην ευρωπαϊκή προσωπικότητά σας και την ευρωπαϊκή συμβολή σας. Σας ευχαριστώ πολύ.
J.ASSELBORN (από μετάφραση): Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, κύριε Πρόεδρε, για την τιμή που μου κάνετε να με υποδέχεσθε στο Προεδρικό Μέγαρο. Θέλω να σας πω ότι ο φίλος μου, ο Δημήτρης (εννοώντας τον κ.Αβραμόπουλο), είναι εκείνος ο οποίος μου είπε ότι πρέπει να έρθω εδώ οπωσδήποτε να συζητήσω μαζί σας και ίσως, χωρίς εκείνον, δεν θα βρισκόμουν εδώ, αυτή τη στιγμή.
Θέλω να υπενθυμίσω επίσης, ότι μου κάνατε ένα θερμότατο ευχαριστήριο τηλεφώνημα, πριν από μερικές εβδομάδες, μετά από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων για να με ευχαριστήσετε και να ευχαριστήσετε, μέσω εμού, την Προεδρία του Λουξεμβούργου για όλες τις προσπάθειες που έκανε και που είχαν, ευτυχώς, αίσιο τέλος.
Κύριε Πρόεδρε, θέλω να είναι σαφές ότι υπάρχει ένα πρόβλημα αυτή τη στιγμή, το προσφυγικό, το οποίο αγγίζει την ίδια την ουσία, την υπόσταση, της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιστεύω ότι το προσφυγικό πρόβλημα είναι τέτοιο που είτε μπορούμε να το λύσουμε είτε, διαφορετικά, θα οδηγήσουμε σε πολύ μεγάλη δοκιμασία και θα έχουμε πλήξει σημαντικότατα την εικόνα της ΕΕ. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και η Προεδρία του Συμβουλίου έχουν αναπτύξει πάρα πολλές προσπάθειες, έτσι ώστε να μπορέσουμε να βρούμε μία λύση σ’αυτό το πρόβλημα, το οποίο – νομίζω – ότι θα μας κάνει να προχωρήσουμε ακόμη περισσότερο στην ενοποίηση. Διότι, όπως ξέρετε, πολύ συχνά στην Ευρώπη λένε ότι η πρόοδος προέρχεται και γεννάται και από τις κρίσεις. Όπως η κρίση η δημοσιονομική, η χρηματοοικονομική και άλλες κρίσεις που έχουμε γνωρίσει κατά περιόδους. Τώρα λοιπόν, βιώνουμε την περίοδο της προσφυγικής κρίσης. Και πιστεύω ότι θα μας βοηθήσει να προωθήσουμε τις πολιτικές μας.
Αυτή τη φορά – και θέλω να πω ότι ο Δημήτρης (Αβραμόπουλος) το είδε αυτό και το διαπίστωσε με τα μάτια του – θα έλεγα ότι, κατά κάποιον τρόπο, υποχρεώσαμε τα ευρωπαϊκά κράτη να επιδείξουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους μέσω Ψηφίσματος. Και πρέπει να πω ότι είναι η πρώτη φορά που συνέβη αυτό, γιατί – όπως γνωρίζετε – είμαι εδώ και 11 χρόνια που είμαι Υπουργός, επομένως μετέχω σε όλα τα Συμβούλια. Είναι η πρώτη φορά που ελήφθη, δια ψηφοφορίας, μία τέτοια σημαντικότατη απόφαση σε επίπεδο ΕΕ.
Θέλω επίσης να πω ότι όσον αφορά τις χώρες που υποδέχονται τη μεγαλύτερη ροή προσφύγων, δηλαδή την Ιταλία και Ελλάδα, αυτά που πρέπει να γίνουν είναι ακόμη πολλά. Εμείς μόλις επιστρέψαμε, με τον κ.Αβραμόπουλο, από τη Ρώμη. Και θέλω να σας πω ότι ήσαν τόσοι πολλοί δημοσιογράφοι, όσοι ήσαν και κατά την επίσκεψη του Προέδρου Ομπάμα. Πράγμα που προφανώς δεν έγινε για εμάς, αλλά ήρθαν για να μετέχουν σ’αυτή την ιστορική στιγμή της μετεγκατάστασης 19 ανδρών και γυναικών, κυρίως νέων ανθρώπων, από την Ερυθραία στη Σουηδία, το οποίο αποτελεί μία έμπρακτη κίνηση αλληλεγγύης της Ευρώπης, που πηγαίνει προς τη σωστή κατεύθυνση.
Αυτό που επείγει τώρα να γίνει είναι η δημιουργία των λεγόμενων ‘hotspots’, δηλαδή Κέντρα Υποδοχής Ταυτοποίησης, δηλαδή Κέντρα τα οποία θα μας επιτρέψουν να διαπιστώσουμε ποιοι είναι οι άνθρωποι που χτυπάνε την πόρτα της Ευρώπης και θέλουν να μπουν στην Ευρώπη. Θέλω να σας πω ότι εμείς, με την κ.Αβραμόπουλο, θα κάνουμε ευρείες συσκέψεις σε όλη την Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Ιταλία, για να προσφέρουμε όλη μας την υποστήριξη.
Επίσης, θέλω να σας πω, ότι είχαμε σημαντικότατες συσκέψεις με τους αρμόδιους Υπουργούς στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια αυτών των ιδιαίτερα έντονων και δυναμικών συσκέψεων, υπήρξε ταύτιση απόψεων και σαφέστατα ήσαν τόσο δυναμικές οι συσκέψεις που μας επέτρεψαν να λάβουμε πλήρες το μήνυμα που ήθελαν να μας στείλουν οι ελληνικές αρχές. Επίσης, νομίζω ότι τώρα πια είναι σαφές, η κυβέρνησή σας έχει κατανοήσει, ότι επιθυμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι σε καμία περίπτωση να εγκαταστήσει μία Επιτροπεία στην Ελλάδα, αλλά πραγματικά να προσφέρει βοήθεια στην Ελλάδα γι’αυτό το θέμα. Η Ελλάδα σαφώς δεν είναι αυτή τη στιγμή σε θέση να επιλύσει ένα τόσο σοβαρό πρόβλημα, χωρίς τη συνδρομή της ΕΕ.
Επαναλαμβάνω λοιπόν, για άλλη μία φορά, ότι λάβαμε το μήνυμα. Θέλω να πω ότι στο τέλος των συσκέψεων αυτών, εγώ βγήκα πολύ πιο αισιόδοξος. Νομίζω ότι μέσα στις επόμενες 8 μέρες θα δημιουργηθεί και θα ξεκινήσει η λειτουργία του πρώτου ‘hotspot’ στη Μυτιλήνη, πράγμα που έχουμε ήδη ξεκινήσει σε άλλα νησιά. Έχουμε ξεκινήσει και στη Λαπεντούζα. Απ’ότι κατάλαβα η κυβέρνησή σας επιθυμεί να έχει 5 ‘hotspots’, ίσως να γίνει στην Αθήνα, ίσως και στην Καβάλα. Θέλω να επαναλάβω ότι η Frontex είναι εδώ για να βοηθήσει. Να σας διαβεβαιώσω επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει απελευθερώσει σημαντικότατα κονδύλια, έτσι ώστε όλα αυτά να στηθούν και να είναι λειτουργικά. Εκτός όμως από τα ‘hotspot’ πολύ σημαντικό είναι και το έργο που θα πρέπει να γίνει σε επίπεδο πληροφορικής. Θα πρέπει να υπάρξει διασύνδεση ενδοεθνική, μέσα στη χώρα, και διασύνδεση με τα υπόλοιπα κέντρα όλης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έτσι ώστε να γνωρίζουμε ποιοι είναι οι άνθρωποι που χτυπούν την πόρτα της Ευρώπης και ποιοι είναι αυτοί που εμπίπτουν στις διατάξεις της Γενεύης του 1951.
Το πρόβλημα που υπάρχει στην Ελλάδα είναι ότι το 80% είναι πρόσφυγες, δεδομένου ότι προέρχονται από τη Συρία. Επομένως, είναι πάρα πολύ σημαντικό όλο αυτό το σύστημα να λειτουργήσει όπως πρέπει. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε τη μετεγκατάσταση 160.000 ανθρώπων, πράγμα το οποίο πρέπει να υλοποιηθεί μέσα στα επόμενα 2 χρόνια. Και όπως γνωρίζετε πολύ καλά και εσείς, κύριε Πρόεδρε, όσο διαρκεί η κρίση στη Συρία φαίνεται ότι η ροή προσφύγων προς την Ελλάδα δεν θα μειωθεί. Ίσως όμως έχουμε κάποια καλά νέα από τη Λιβύη, αλλά αναμένουμε τις αποφάσεις των Υπουργών Εξωτερικών σχετικά με αυτό το θέμα. Νομίζω όμως ότι υπάρχει και η διάχυτη μιζέρια στις περιοχές του Σαχέλ (της Αφρικής), που μας κάνουν να πιστεύουμε ότι θα έχουμε προσφυγική κρίση για τα επόμενα 10 χρόνια.
Θέλω να επαναλάβω για άλλη μία φορά ότι η προσφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου είναι στο τραπέζι. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι η Ελλάδα ζήτησε τη βοήθειά μας και θέλω να διαβεβαιώσω ότι είμαστε εδώ για να σας βοηθήσουμε. Είναι πολύ σημαντικό και το γνωρίζετε αυτό, να επιδείξουμε τη δέουσα αλληλεγγύη, διότι υπάρχουν χώρες, όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, που υποδέχονται στην πρώτη γραμμή τους πρόσφυγες, αλλά και άλλες χώρες, όπως η Σουηδία και η Γερμανία. Και δεν ξέρω πόσες απ’αυτές τις χώρες μπορούν να αντέξουν ένα τόσο σημαντικό κύμα προσφύγων. Η μόνη απάντηση που μπορεί να δοθεί θα είναι απάντηση ευρωπαϊκή, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι εθνική.
Τέλος, θέλω να σας ευχαριστήσω θερμά για την τιμή που θελήσατε να μου κάνετε. Δεν ήρθα φυσικά γι’αυτό. Ήρθα να σας δω, γιατί ο φίλος μου κ.Αβραμόπουλος μου είπε ότι: «Οπωσδήποτε πρέπει να μιλήσεις με τον Πρόεδρο, τον κ.Παυλόπουλο, διότι έχει μια ευρύτατη ευρωπαϊκή προοπτική». Και σας ευχαριστώ για άλλη μία φορά.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Είναι ιδιαίτερα ευτυχής σύμπτωση το ότι εσείς, ήδη το 2008, ήσασταν Υπουργός όταν υπεγράφη το Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, διότι λόγω του πολέμου τα δεδομένα έχουν αλλάξει και χάρις στον κ.Αβραμόπουλο καταφέραμε να προσαρμόσουμε τα κείμενα στα νέα δεδομένα.-