Σεβασμιώτατε, Κύριοι Υπουργοί, Κύριοι Βουλευτές, Κύριε Δήμαρχε,

Σας ευχαριστώ πολύ που μου δίνετε για δεύτερη φορά κατά την διάρκεια της θητείας μου την δυνατότητα να βρίσκομαι εδώ μαζί σας, γιατί πλέον και από πλευράς συμβολισμών και ιστορικών γεγονότων, αυτή η επέτειος έχει πάρει εθνικές διαστάσεις.

Θέλω να σας πω ότι όποιος ασκεί πολιτειακά και πολιτικά καθήκοντα και έρχεται εδώ τέτοια μέρα, οφείλει να θυμάται δύο πράγματα τα οποία τα έχει διδάξει η ιστορία, και βεβαίως είναι οι δείκτες πορείας μας για το μέλλον.

Το έπος των Ιωαννίνων, πραγματοποιήθηκε σε μια εποχή αρραγούς ενότητας μεταξύ της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας της εποχής εκείνης. Λίγο αργότερα, και αφού είχαμε καταφέρει όσα είχαμε καταφέρει, ο διχασμός μας οδήγησε στην εθνική καταστροφή. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ, ιδίως σήμερα, γιατί οι προκλήσεις είναι μεγάλες. Έχουμε τεράστιες δυνατότητες αλλά έχουμε να αντιμετωπίσουμε και μεγάλες προκλήσεις. Προκλήσεις που αφορούν τη μεγάλη ευρωπαϊκή μας οικογένεια, στην οποία καλούμαστε ως κράτος – μέλος να παίξουμε το δικό μας ρόλο. Δεν το λέω αυτό με αλαζονεία. Έχουμε πλήρη συναίσθηση εμείς οι Έλληνες, ότι είμαστε μια μικρή χώρα. Έχουμε όμως μεγάλες δυνατότητες και αυτές πρέπει να τις αναπτύξουμε μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το καλό της χώρας και το καλό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θυμηθείτε, αυτά που μπορεί να εμπνεύσει η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία πρέπει να παίξει τον πλανητικό ρόλο τον δικό της. Ο πολιτισμός μας, η ιστορία μας, μας το επιτρέπουν και το επιβάλλουν. Αλλά για να παίξουμε αυτό το ρόλο, πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε άξιοι να τον διαδραματίσουμε. Και άξιοι είμαστε όταν είμαστε ενωμένοι. Θυμηθείτε τι είχε πει ο Διονύσιος Σολωμός, ότι «…μη μας πουν τα άλλα έθνη όταν είμαστε διχασμένοι, “δεν τους πρέπει η ελευθερία”». Μεταφέρετέ το στα σημερινά δεδομένα. Ενότητα. Και να θυμόμαστε τα μεγάλα και τα σημαντικά που μας ενώνουν. Είναι πολύ περισσότερα και σημαντικά εκείνα που μας ενώνουν από κείνα που μας χωρίζουν και δεν είναι δυνατόν, δεν επιτρέπεται, απέναντι στην ιστορία μας και την προοπτική μας να υπολογίσουμε καθ΄ οιονδήποτε τρόπο, το λεγόμενο πολιτικό κόστος. Τα Γιάννενα, το Μπιζάνι, οι Βαλκανικοί πόλεμοι. Πόσα καταφέραμε τότε. Στην Ελλάδα εκείνη, που άνοιγε τους ορίζοντές της, τα καταφέραμε ενωμένοι, και αυτή την ενότητα πρέπει να την φυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού.

Και το δεύτερο, κύριε Περιφερειάρχα, μιας και αναφερθήκατε σε αυτά. Έχουμε αποδείξει εμείς οι Έλληνες, τούτος ο τόπος το έχει αποδείξει, οι ένοπλες δυνάμεις μας το έχουν αποδείξει. Εμείς είμαστε λαός της ειρήνης και της δημοκρατίας. Τιμούμε τους φίλους μας και τους σεβόμαστε. Δε φοβόμαστε τους εχθρούς μας. Πολλώ μάλλον όταν στην υπεράσπιση των εθνικών μας θεμάτων, έχουμε το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο μέσα μας. Πολλώ μάλλον όταν στην ιστορία το αποδείξαμε, ότι κανένας, όσο ισχυρός και αν ήταν, δε μπόρεσε να αντισταθεί στο φρόνημα αυτού του λαού.

Τιμούμε την απελευθέρωση των Ιωαννίνων από τον τουρκικό ζυγό. Λέμε στη φίλη και γείτονα Τουρκία, είμαστε εδώ, ξέρουμε τα βάσανα του τουρκικού λαού. Και είμαστε εδώ να βοηθήσουμε αυτός ο λαός να βρει τον δρόμο του. Ο δρόμος του δεν είναι κατά την Ανατολή. Είναι κατά τη Δύση και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά για να έχει αυτή την προοπτική, που εμείς την θέλουμε -την θέλουμε ειλικρινά- απαραίτητη προϋπόθεση, όρος απαράβατος, είναι ο πλήρης σεβασμός του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, του Ευρωπαϊκού κεκτημένου. Η Συνθήκη της Λωζάννης το Δίκαιο της Θάλασσας δεσμεύει την Τουρκία, – γιατί μπορεί να μην έχει προσχωρήσει αλλά η συνθήκη του Montego Bay είναι γνωστό ότι συντίθεται πλέον και για τα κράτη που δεν την έχουν υπογράψει, δεν έχουν προσχωρήσει σε αυτή – από γενικώς παραδεδεγμένους   κανόνες Διεθνούς Δικαίου που είναι δεσμευτικοί. Να σέβεται λοιπόν και την συνθήκη της Λωζάννης και το Δίκαιο της Θάλασσας.

Και εκεί δεν υπάρχουν ούτε αμφισβητήσεις, ούτε γκρίζες ζώνες. Αυτές  είναι επινοήσεις. Όσο κάποιοι φαντάζονται γκρίζες ζώνες, εμείς είμαστε εδώ να τους αποδείξουμε ότι το Αιγαίο έχει φως. Όχι γκρίζο. Το Αιγαίο έχει γαλάζιο. Όχι γκρι. Γι΄ αυτό, εκτός από τη φύση σ΄ αυτή την περιοχή, το έχει κατοχυρώσει το Διεθνές Δίκαιο και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο. Σ΄ αυτό δεν κάνουμε πίσω. Και ξέρουμε ότι μπορούμε να επιβάλουμε αυτήν ακριβώς την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου. Και γιατί μόνοι μας το έχουμε αποδείξει στην Ιστορία. Και γιατί δεν είμαστε μόνοι μας πια. Και αυτό είναι το μεγάλο κεκτημένο της εισόδου της χώρας στην Ευρωπαϊκή Οικογένεια. Αυτό που οφείλουμε πάντα να θυμόμαστε στη μνήμη του Κωνσταντίνου Καραμανλή, τέτοιες ώρες πρέπει να τον θυμόμαστε πολύ καλά. Και αναλογιζόμαστε και τις ευθύνες, τι σημαίνει Ευρωπαϊκά σύνορα, όπως είπα πριν. Το ίδιο λέμε και στην γειτονική χώρα, την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Θέλουμε την Νατοϊκή της προοπτική, θέλουμε την Ευρωπαϊκή της προοπτική, αλλά αυτό προϋποθέτει από πλευράς Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου, όχι μόνον από πλευράς Ιστορίας. Είναι και η Ιστορία, αλλά είναι και το Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο που δεν ανέχονται αλυτρωτισμούς. Το όνομα λοιπόν που θέλουν να χρησιμοποιούν και είναι μέσα στο Σύνταγμά τους, είναι όνομα το οποίο παραχαράσσει βάναυσα την Ιστορία, αλλά επειδή αποπνέει αλυτρωτισμό, δεν συμβιβάζεται με το Διεθνές Δίκαιο, ακόμα και με τον Καταστατικό Χάρτη του ΝΑΤΟ, πολύ περισσότερο με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο. Η δήλωση του κ. Γιουνκέρ είναι πρόσφατη. Δεν μπορούν να μπαίνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση  κράτη-μέλη τα οποία δεν έχουν λύσει προηγουμένως τα δικά τους προβλήματα. Τους καλούμε λοιπόν να συμμορφωθούν στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο και στην Ιστορία. Αυτό προϋποθέτει ότι κάθε αλυτρωτισμός εξαλείφεται. Και αυτό προϋποθέτει προηγούμενη αναθεώρηση του Συντάγματος. Γιατί έκαναν το λάθος να θέσουν αυτούς τους αλυτρωτικούς όρους μέσα στο Σύνταγμά τους.  Αφού επέλεξαν αυτόν τον δρόμο, αν θέλουν να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να αναθεωρήσουν το Σύνταγμα. Και ύστερα η όποια συμφωνία θα προσδιορίζει επακριβώς ότι δεν είναι νοητός αλυτρωτισμός, όποιο όνομα και να επιλέξουν μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος, θα πρέπει να υπάρχει η ρήτρα ότι αλυτρωτισμός δεν νοείται ούτε με σύνορα,  ούτε με εθνότητα,  ούτε με γλώσσα. Εκτός των συνόρων φυσικά της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Είμαστε απόλυτα ειλικρινείς. Σαφέστατοι. Και έχουμε το Δίκαιο και την Ιστορία μαζί μας. Πρέπει να ξέρει αυτή η γειτονική χώρα. Καλύτερους φίλους από εμάς δεν θα βρει. Εμείς δεν επιβουλευόμαστε, ούτε κατ΄ ελάχιστο, το έδαφός της, την κυριαρχία της. Τίποτα απολύτως. Ας κοιτάξει αλλού. Αν θέλει να έχει προοπτική, εδώ είμαστε. Αλλά κάθε Ευρωπαϊκό Κράτος έχει και ένα επίπεδο το οποίο πρέπει να σέβεται. Υπάρχει ένα κεκτημένο, υπάρχει ένας πήχης. Ή περνάς από πάνω ή από κάτω, και παραμένεις εκεί που είσαι. Και η ευθύνη είναι δική σου. Δεν είναι δική μας.

Και κάτι ακόμη. Επειδή παρατηρώ αυτές τις ημέρες από την γείτονα Τουρκία, φαίνεται ότι έμαθε καλά την ιστορία και το Διεθνές Δίκαιο και φροντίζει να δίνει συμβουλές και στους γείτονές μας, αν έχουν δίκιο ή όχι για το όνομά τους. Το παρατηρήσαμε και αυτό. Ξέρετε θα μπορούσαμε πάρα πολλοί -και θα μπορούσα και εγώ προσωπικά- να πούμε ορισμένα πράγματα που δεν θα ευχαριστούσαν την Τουρκία για τα όσα συμβαίνουν εκεί. Για τα όσα συμβαίνουν σε διάφορες Μειονότητες και διάφορους Λαούς στην Τουρκία. Δεν θα το πράξουμε, γιατί στόχος μας και στόχος μου προσωπικός, είναι να βοηθήσουμε αυτή την χώρα ν΄ ανέβει, να μάθει τι σημαίνει Διεθνές Δίκαιο τι σημαίνει Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και να ακολουθήσει την πορεία της. Άρα, λοιπόν, απαντώντας, δεν πρόκειται να κατέβουμε στο επίπεδό τους. Εμείς θα προσπαθήσουμε να τους φέρουμε στο επίπεδο μιας Ευρωπαϊκής πορείας. Λέμε λοιπόν και γι΄ αυτό το θέμα, εκτός από την Συνθήκη της Λωζάννης, εκτός από το Δίκαιο της θάλασσας, ας μάθουν πρώτα ιστορία και ας την σεβαστούν. Ας μάθουν τι σημαίνει Διεθνές Δίκαιο, ας μάθουν ότι δεν υπάρχει Πολιτικό Δίκαιο, Διεθνές Δίκαιο υπάρχει. Και αφού το μάθουν, να κουβεντιάσουμε.

Είμαι απόλυτα ειλικρινής, τα λέω δημόσια, εκφράζω την εθνική μας γραμμή, γιατί έχουμε το μεγάλο κεκτημένο ξέρετε, να έχουμε διάφορα προβλήματα, σε διάφορα επίπεδα, αλλά στα μεγάλα και τα σημαντικά, στα εθνικά μας θέματα, ευτυχώς με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, η ενότητα είναι αρραγής. Και αυτός είναι και ο δικός μου ρόλος κατά το Σύνταγμα.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το μεγαλύτερο χρέος μας είναι να μην επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος, που τόσες φορές μας έχουν διδάξει. Ελπίζω από δω και πέρα να καταλάβουμε τι είναι εκείνο το οποίο μας πρέπει και τι είναι εκείνο που χάσαμε όταν δεν αναλογισθήκαμε τις ευθύνες μας.

Και πάλι σας ευχαριστώ πολύ όλους σας.