Κύριε Δήμαρχε,
Κυρίες και Κύριοι,
Αγαπητή Μαριάννα,
Στο πλαίσιο αυτής της σεμνής αλλά τόσο συμβολικής τελετής επιτρέψατέ μου -και νομίζω ότι εκφράζω τα αισθήματα όλων μας- να γυρίσω λίγο πίσω στον χρόνο, στην αποφράδα Δευτέρα, 23 Ιουλίου, την ημέρα της τραγωδίας της φονικής πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική.  Το μεγάλο πένθος είναι νωπό, και η σκέψη μας αυτές τις στιγμές μένει αμετακίνητα προσηλωμένη στην μνήμη των συνανθρώπων μας που χάθηκαν τόσο άδικα και στον αγώνα ζωής που δίνουν οι τραυματίες στο κρεβάτι του πόνου.  Στην εκπλήρωση αυτού του χρέους μας καλεί και το ίδιο το πνεύμα της τελετής, στην οποία συμμετέχουμε και η οποία είναι αφιερωμένη στον Πολιτισμό μας.  Εμείς, οι Έλληνες, οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι ο εμβληματικός μας Πολιτισμός, με την παγκόσμια, διαχρονικώς, απήχηση, έχει στο επίκεντρό του τον Άνθρωπο.  Ο Ελληνικός Πολιτισμός ήταν, είναι και θα είναι, από την ίδια του την φύση, κατ’ εξοχήν Ανθρωποκεντρικός.

1. Συγχαίρω τον κ. Δήμαρχο του Δήμου Ερμιονίδας για την πρωτοβουλία του να θεσπίσει τα ετήσια Βραβεία Πολιτισμού «Μαριάννα Βαρδινογιάννη». Ιδίως στους σημερινούς, κρίσιμους και χαλεπούς καιρούς της μεγάλης δοκιμασίας του Ανθρώπου -και όχι μόνο για την Χώρα μας αλλά και διεθνώς- η υπεράσπιση του Πολιτισμού, και ιδίως του δικού μας, του Ελληνικού Πολιτισμού, συνιστά οφειλόμενο χρέος.  Θάλεγα χρέος υπαρξιακό πρωτίστως για την πορεία του Λαού μας και του Έθνους μας.  Και εμείς, οι Έλληνες, έχουμε κάθε λόγο να θεωρούμε Εθνική Προτεραιότητα την υπεράσπιση του Πολιτισμού μας, ο οποίος, μεσ’ από την ανεκτίμητη συμβολή του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος, συνιστά θεμελιώδη πυλώνα του όλου Δυτικού Πολιτισμού,  κατ’ εξοχήν δε του σύγχρονου Ευρωπαϊκού Πολιτισμού.
2. Και εδώ επιτρέψατέ μου να γίνω σαφέστερος:

Α. Την πεμπτουσία του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος συμπύκνωσε, μ’ έναν τρόπο ιδανικό, ο Αντρέ Μαλρώ σ’ εκείνη την μνημειώδη ομιλία του κατά την πρώτη φωταγώγηση της Ακρόπολης, στις 28 Μαΐου 1959.

1. Τότε, που μεσ’ από την πρωτοπορειακή ιδέα του «Φανταστικού Μουσείου», ο Μαλρώ θέλησε να παραδώσει την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα ως ανέσπερο φάρο ορατό ανά την Υφήλιο για πάντα και, επομένως, αναντικατάστατο δείκτη της πορείας του Ευρωπαϊκού, άρα του εν γένει Δυτικού Πολιτισμού.
2. Σ’ εκείνη την ομιλία, «Αφιέρωμα στην Ελλάδα», ο Μαλρώ υποστήριξε πως την πορεία του Πολιτισμού αυτού συνθέτουν δύο έννοιες: «Παιδεία και Θάρρος».

α) Η Παιδεία, ως σύνολο που εκπορεύεται από το Πνεύμα, όπως τούτο συντίθεται από τις εξής θεμελιώδεις συνιστώσες:   Την Επιστήμη και την Τέχνη.
β) Και το Θάρρος, ως αειφόρος ενδιάθετη πρόθεση του Ανθρώπου όχι για να επιβάλλει με τα όπλα τον Πολιτισμό του.  Αλλά για να τον υπερασπισθεί, ακόμη και με τα όπλα, απέναντι σε κάθε επιβουλέα.  Ιδίως δε απέναντι στον επιβουλέα που, οχυρωμένος πίσω από το δόγμα και την «προστάτιδά» του τυραννία, επιχειρεί να εκθρονίσει δια παντός την Ελευθερία, υφ’ όλες τις εκφάνσεις της.
Β. Υπό τα δεδομένα αυτά η συμβολή του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος, ως προς την εξέλιξη και διαμόρφωση του σύγχρονου Ευρωπαϊκού Πολιτισμού είναι, τουλάχιστον, διπλή:

1. Από την μια πλευρά το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα -ξεκινώντας από την Ιωνία, όπου γεννήθηκε ο «φιλοσοφικός στοχασμός» και γνωρίζοντας την ακμή του ιδίως στην Αθήνα και σε αρκετές αποικίες της εποχής- διέπλασε τον Πολιτισμό αυτόν θέτοντας, μέσω της απελευθέρωσης του Πνεύματος από τον μύθο και τις συνακόλουθες δοξασίες και εμμονές, τις βάσεις της ολοκληρωμένης Επιστήμης και της πραγματικής δυτικής Φιλοσοφικής Σκέψης με συστηματική δομή. Θάλεγε κανείς πως ο Πολιτισμός μας γεννήθηκε από το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα όπως, κατά την μυθολογία, η Αθηνά βγήκε από το κεφάλι του Δία, πάνοπλη, φορώντας περικεφαλαία και κρατώντας ασπίδα.
2. Και, από την άλλη πλευρά, μας δείχνει σήμερα τον δρόμο υπεράσπισης του Πολιτισμού μας, κυρίως δια της αποτροπής της μετάπτωσης της Επιστήμης σε άγονο εμπειρικό πεδίο σώρευσης απλής γνώσης και συλλογής άπειρης, πλην όμως ανώφελης, πληροφορίας.

Γ. Μέσα από αυτή την διπλή συμβολή του, το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα μένει αενάως ζωντανό και επίκαιρο, τόσον ως γενάρχης όσο και ως αμετακίνητος πυλώνας του Πολιτισμού μας. Και τον προτρέπει, στην σύγχρονη ζοφερή συγκυρία, με τα λόγια που βάζει ο Οδυσσέας Ελύτης στο στόμα του Αντιφωνητή προς την «Μαρία Νεφέλη»: «Κάνε άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά».
Με τις σκέψεις αυτές, σας συγχαίρω κ. Δήμαρχε γι’ αυτή την πρωτοβουλία σας που αφορά τα «Βραβεία Πολιτισμού», και μάλιστα στο όνομα της κας Μαριάννας Βαρδινογιάννη, μιας γυναίκας με μεγάλη και εγνωσμένη συμβολή στον Πολιτισμό, η οποία ξεπερνά τα σύνορα της Χώρας μας.  Συγχαίρω επίσης  τους βραβευόμενους για την καθ’ όλα επάξια τιμητική διάκριση, η οποία τους απονέμεται.