Σημεία αντιφώνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ.Προκόπη Παυλόπουλου κατά την ανακήρυξή του ως επίτιμου δημότη του Δήμου Καβάλας

Κυρία Δήμαρχε,

Με την αυτονόητη, πλην όμως απαραίτητη, διευκρίνιση ότι η μεγάλη τιμή, την οποίαν που επιδαψιλεύετε, αφορά τον θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας και όχι το πρόσωπό μου, επιτρέψατέ μου αφενός να σας ευχαριστήσω θερμώς για την ανακήρυξή μου ως Επίτιμου Δημότη του Δήμου σας. Και, αφετέρου, να σας διαβεβαιώσω ότι ο τίτλος αυτός, εφεξής, θα με συνοδεύει πρωτίστως ως παρακαταθήκη χρέους κατά την άσκηση των καθηκόντων μου, ειδικότερα δε ως παρακαταθήκη διδαγμάτων που αναβλύζουν από την αενάως ρέουσα πηγή του ανυπέρβλητου κάλους, κυρίως δε της ένδοξης μακραίωνης ιστορίας της Καβάλας. Ιστορίας που ενίσχυσε ουσιωδώς η γειτνίαση της Καβάλας με το Χρυσοφόρο Παγγαίο και με τις εύφορες πεδιάδες των Φιλίππων και του Νέστου.

I. Μένω μόνο στην ιστορία της Καβάλας για να υπενθυμίσω ότι αφετηρία της είναι οι Προϊστορικοί Χρόνοι. Η ιστορία αυτή κορυφώνεται με τα επικά γεγονότα που αναδεικνύουν οι Ομηρικές αφηγήσεις, ιδίως δε –σε ύστερους βεβαίως χρόνους- τα αρχεία της Αθηναϊκής Συμμαχίας.

Α. Σημειώνεται ότι η Καβάλα υπήρξε μέλος τόσο της Α΄ όσο και της Β΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας. Μαρτυρούν δε ως προς αυτό τα ψηφίσματα του Αθηναϊκού Δήμου, τα οποία εγκωμιάζουν την Νεάπολη –πρώτη ονομασία της Πόλης σας- για την συμπαράστασή της στην Αθήνα κατά την εξαιρετικά ταραχώδη περίοδο του Πελοποννησιακού Πολέμου.

Β. Μετέπειτα, η ευρύτερη περιοχή έγινε παγκοσμίως γνωστή από τον ρωμαϊκό εμφύλιο πόλεμο, την μάχη των Φιλίππων το 42 π.Χ., κατά την οποία αναμετρήθηκαν τα στρατεύματα του Οκταβιανού Αυγούστου και του Μάρκου Αντωνίου από την μια πλευρά και, από την άλλη, των δολοφόνων του Ιουλίου Καίσαρος, ήτοι του Βρούτου και του Κάσσιου, με την γνωστή επιρροή της ως άνω αναμέτρησης ως προς την επέκεινα πορεία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στον αστερισμό του Οκταβιανού.

Γ. Σημαδιακό ορόσημο της ιστορίας της Καβάλας ήταν το πέρασμα του Αποστόλου Παύλου, περί το 50 μ.Χ. Πλέοντας από την Σαμοθράκη, ο Απόστολος Παύλος έφθασε στην Νεάπολη και μετά στους Φιλίππους και ίδρυσε εκεί την πρώτη Χριστιανική Εκκλησία επί ευρωπαϊκού εδάφους. Ως προς τούτο μαρτυρούν αψευδώς τόσον η προς Φιλιππησίους επιστολή του Αποστόλου Παύλου όσον και η μετονομασία της Νεάπολης σε Χριστούπολη, τον 3ο αιώνα μ.Χ. Τώρα που όλοι αναγνωρίζουν ότι ο τρίτος πυλώνας του σημερινού Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος –μετά την Αρχαία Ελλάδα και την Αρχαία Ρώμη- είναι η Χριστιανική Διδασκαλία, οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου από την Πόλη σας ήταν η «πύλη», δια της οποίας ο Χριστιανισμός μεταλαμπαδεύθηκε στο ευρωπαϊκό έδαφος για να διαγράψει ύστερα την γνωστή λαμπρή και ζωογόνο, για τον όλο Ευρωπαϊκό Πολιτισμό, διαδρομή του. Δικαίως λοιπόν η Πόλη σας εορτάζει σήμερα μ’ επίκεντρο τον περικαλλή Καθεδρικό Ναό του Αποστόλου Παύλου, πραγματικό και πολλαπλώς απαστράπτον κόσμημα της Καβάλας.

II. Κάνοντας ένα ιστορικό άλμα –και ας μου συγχωρηθεί αυτή η αυθαιρεσία αφού οι ενδιάμεσοι ιστορικοί σταθμοί της Καβάλας είναι παγκοίνως γνωστοί- στέκομαι στην εμβληματική για την Ελλάδα περίοδο των Βαλκανικών Πολέμων, κυρίως δε στην ημέρα απελευθέρωσης της Καβάλας, την 26η Ιουνίου 1913.
Α. Η Καβάλα είχε καταληφθεί από τους Βούλγαρους κομιτατζήδες τον Οκτώβριο του 1912, περνώντας σ’ αυτούς μετά την προηγούμενη τουρκική κατοχή: Μένουν πάντα ανεξίτηλα στην πορεία του χρόνου τα στίγματα βαρβαρότητας των Βούλγαρων κομιτατζήδων, συνακόλουθα δε τα φρικτά βασανιστήρια των κατοίκων και η καταθλιπτική ομηρία τους.

Β. Η βουλγαρική δουλεία όμως δεν κράτησε για πολύ. Στις 26 Ιουνίου 1913 το Αντιτορπιλικό «Δόξα», με Κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Αντώνη Κριεζή και υπό τις οδηγίες του Στόλαρχου Παύλου Κουντουριώτη, καταπλέει στην Καβάλα και καταλαμβάνει την Πόλη. Την επομένη, 27η Ιουνίου 1913, ο Στόλαρχος Παύλος Κουντουριώτης και το Επιτελείο του αποβιβάζονται στην Καβάλα μέσα σε μια πανηγυρική ατμόσφαιρα. Την ενσωμάτωση της Καβάλας στον Εθνικό Κορμό επικύρωσε η Συνθήκη του Βουκουρεστίου, τον Ιούλιο – Αύγουστο του 1913.

III. Τύχη αγαθή η εδώ παρουσία μου συμπίπτει με τον Ιούνιο του 1913, μήνα απελευθέρωσης της Καβάλας και με τον Ιούνιο μήνα μνήμης του Αποστόλου Παύλου. Σημειώνω λοιπόν τα μηνύματα που εκπέμπει προς εμέ η μέγιστη τιμή της ανακήρυξής μου ως Επίτιμου Δημότη του Δήμου Καβάλας, με βάση την ως άνω, διπλή, επέτειο.

Α. Πριν απ’ όλα το Έθνος των Ελλήνων υπάρχει, διαχρονικώς, και θα συνεχίσει να υπάρχει και να μεγαλουργεί υπερασπιζόμενο το ύψιστο αγαθό της Ελευθερίας του. Ως προς τούτο δεν νοούνται και δεν συγχωρούνται εκπτώσεις εκ μέρους των Ελλήνων.
Β. Πέραν τούτου όμως η ιερή φυσιογνωμία του Αποστόλου Παύλου και το εδώ πέρασμά του –με κολοφώνα την προς Φιλιππησίους Επιστολή του- μας διδάσκει πολλαπλώς. Περιορίζομαι σε δύο, άκρως αντιπροσωπευτικά, διδάγματα.

1. Το πρώτο αφορά την αδιαμφισβήτητη ελληνικότητα της Μακεδονίας, την οποίαν δεν μπορεί να θίξει η επιχείρηση χονδροειδούς παραχάραξης της ιστορίας της από την αδίστακτη σκοπιανή προπαγάνδα. Αναφέρει λοιπόν ο Απόστολος Παύλος στην προμνημονευόμενη προς Φιλιππησίους Επιστολή του (Δ,15): «Ότε εξήλθον από Μακεδονίας, ουδεμία μοι εκκλησία εκοινώνησεν εις λόγον δόσεως και λήψεως ει μη υμείς μόνοι».
2. Το δεύτερο δίδαγμα αφορά το Χριστιανικό κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου. Κήρυγμα που από εδώ, την Καβάλα, εξαπλώθηκε όπως ήδη είπα σ’ ολόκληρη την Ευρώπη, έτσι ώστε ν’ αποτελεί σήμερα τον τρίτο βασικό πυλώνα του σύγχρονου Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος και ν’ αποδεικνύει ότι επίκεντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ο Άνθρωπος, η αξία του και η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.

α) Επιπλέον δε αποδεικνύει πως για να έχει μέλλον η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει ν’ αντιληφθεί ότι τότε μόνον δικαιώνει την πορεία της, όπως αυτή χαράχθηκε από τους ιδρυτές της μετά την τραγική εμπειρία του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, όταν η πολιτική της βασίζεται στην αρχή σύμφωνα με την οποία η οικονομία οφείλει να υπηρετεί τον Άνθρωπο και όχι ο Άνθρωπος την οικονομία.

β) Η δυσμενής εξέλιξη της έκβασης του βρετανικού δημοψηφίσματος –η οποία εμάς τους Έλληνες μας λυπεί βαθύτατα, επειδή πιστεύουμε ότι η φυσική θέση της Μεγάλης Βρετανίας είναι εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, πλην όμως η λαϊκή ετυμηγορία πρέπει να γίνει σεβαστή- βεβαιώνει του λόγου το ασφαλές. Και για να γίνω σαφέστερος: Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί και πρέπει να συνεχίσει την ιστορική –και όχι μόνο για την ίδια αλλά και για ολόκληρη την Ανθρωπότητα- πορεία της και χωρίς το Ηνωμένο Βασίλειο, πολλώ μάλλον όταν υπήρχε και πριν την ένταξη σ’ αυτήν της Μεγάλης Βρετανίας. Αρκεί ν’ αντιληφθεί, έστω και τώρα, ότι η επιβίωσή της εξαρτάται από την επιστροφή στις ρίζες της, εκείνες επί των οποίων οικοδόμησε την εκ μέρους της υπεράσπιση κυρίως των αρχών του Ανθρωπισμού, της Δημοκρατίας, της Αλληλεγγύης και της Κοινωνικής Δικαιοσύνης και την έκαναν τόσο ελκυστική, ώστε σχεδόν κάθε λαός της Γηραιάς Ηπείρου να επιθυμεί την ένταξή του σ’ αυτήν ως ύψιστο βαθμό καταξίωσης.

γ) Η Ελλάδα, υπόδειγμα Ευρωπαϊκής Χώρας δοθέντος ότι με τεράστιες θυσίες του Λαού της συνεχίζει αταλάντευτη την Ευρωπαϊκή της Πορεία, είναι έτοιμη και πρόθυμη να συμβάλλει, μαζί με τους λοιπούς Εταίρους μας, προς την κατεύθυνση την οποία περιέγραψα.

Κυρία Δήμαρχε,

Μ’ αυτά τα εφόδια, που οφείλουν να οδηγούν τα βήματά μου κατά την άσκηση των καθηκόντων μου ως Προέδρου της Δημοκρατίας, φεύγω από την ιστορική Πόλη σας. Να είσθε βέβαιος, εσείς και οι Δημότες σας, ότι θα πράξω ό,τι μου αναλογεί για να φανώ αντάξιος της τιμής που πλουσιοπάροχα μου επιδαψιλεύσατε.