Το 2016 έχει, ως γνωστόν, ανακηρυχθεί από την UNESCO «Επετειακό Έτος Αριστοτέλη» και η διεθνής κοινότητα τιμά, με πληθώρα εκδηλώσεων, τα 2400 χρόνια από την γέννηση του πανεπιστήμονα που έχει ασκήσει όσο κανένας άλλος συνεχή επίδραση στην ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος, από τον φιλοσοφικό στοχασμό ως την επιστήμη εν γένει.

Στην μεταβατική και ρευστή περίοδο που διανύουμε δεσπόζει πάντα το αριστοτελικό σύστημα σκέψης, με την θαυμαστή προσαρμοστικότητά του σε κάθε εποχή και σε κάθε πολιτισμό. Ολόκληρα τμήματα της φιλοσοφίας του Αριστοτέλη ισχύουν ακόμη και σήμερα, όπως τεκμηριώνουν σύγχρονοι μελετητές του. Η τυπική λογική είναι σχεδόν πλήρως αριστοτελική, η φιλοσοφία της επιστήμης και του δικαίου στηρίζονται στις δικές του βασικές διακρίσεις, ενώ η αριστοτελική ηθική έχει, κατά μεγάλο μέρος, αναβιώσει στην εποχή μας και διατηρεί σημαντικούς υποστηρικτές.

Το συγκεκριμένο γλυπτό, που έφεραν στο φως το 2005 οι ανασκαφές για το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης στο οικόπεδο Μακρυγιάννη, θεωρείται πως είναι το καλύτερο απ’ όλα τα γνωστά σωζόμενα πορτρέτα –τα οποία δεν ξεπερνούν τα είκοσι- όχι μόνο για την ποιότητα αλλά και για τη διατήρησή του. Χρονολογείται τον 2ο μ.Χ αιώνα και είναι το μόνο που σώζει τη μύτη του με την αναφερόμενη στις πηγές καμπυλότητα, ενώ η αναγλυφική απόδοση των επιμέρους χαρακτηριστικών του προσώπου, των βοστρύχων των μαλλιών και του γενιού είναι μοναδική. Υποστηρίζεται ότι παρουσιάζει τον Αριστοτέλη σε ηλικία 60, περίπου, χρόνων.

Το ακριβές αντίγραφο της αριστοτέλειας αυτής προτομής, που ανήκει στο Μουσείο Ακρόπολης, είναι μοναδικό, εξαιρετικής ποιότητας και έχει παραχθεί με τις τελευταίες τεχνικές χήτευσης αντιγράφων υπό την εποπτεία του Μουσείου της Ακρόπολης.

Με την ευκαιρία της επίσημης επίσκεψής μου στην Ολλανδία και με αφορμή την ανακήρυξη του 2016 ως επετειακού έτους Αριστοτέλη, η επιλογή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου του Leiden να φιλοξενήσει την προτομή αυτή, δωρεά της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας προερχόμενη από το Μουσείο της Ακρόπολης, αποκτά ξεχωριστό συμβολισμό. Μου δίνει ιδιαίτερη χαρά το γεγονός ότι το σημαντικό αυτό στον παγκόσμιο αρχαιολογικό χάρτη Μουσείο της γενέτειρας του Ρέμπραντ, της πόλης των μουσείων και έδρας του αρχαιότερου Πανεπιστημίου της Χώρας, θα υποδεχθεί το καλύτερα σωζόμενο πορτρέτο του κορυφαίου Έλληνα φιλόσοφου και πανεπιστήμονα.