Συνέντευξη Τύπου των Προέδρων Ελλάδος και Πορτογαλίας κ.κ. Π.Παυλόπουλου και M.De Sousa μετά την συνάντησή τους στην Coimbra

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Ελλάδα και η Πορτογαλία είναι δύο χώρες που πρόσφατα κατορθώνουν και ξεπερνούν μία μακροχρόνια κρίση που στοίχισε πάρα πολλά στους δύο λαούς μας. Όμως αυτή την κρίσιμη ώρα βλέπουμε την Ευρώπη, που είπατε ότι πρέπει να δείξει αλληλεγγύη, να προβάλει πολλές φορές ακόμα και παράλογες απαιτήσεις στις δύο χώρες μας. Για παράδειγμα στην Ελλάδα η χώρα θα βγει ή βγαίνει από το μνημόνιο, το πρόγραμμα, τον επόμενο χρόνο όμως οι Ευρωπαίοι εταίροι μας ζητούν προληπτικά ή πιέζουν μέσω του Eurogroup για προληπτικά μέτρα για τον επόμενο χρόνο το 2019 όταν η Ελλάδα θα είναι εκτός προγράμματος. Πού είναι λοιπόν η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, κ.Πρόεδροι;

Μ.Ρ.ΝΤΕ ΣΟΟΥΖΑ (δεν υπήρξε δημόσια μετάφραση στην απάντησή του)

Π.ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Θέλω να τονίσω το εξής το οποίο ισχύει για την Πορτογαλία, για την Ελλάδα, ισχύει για όλες τις χώρες της ΕΕ και κυρίως τις χώρες της Ευρωζώνης λόγω της ιδιομορφίας του κοινού νομίσματος. Οι χώρες που είμαστε υποχρεωμένες να κάνουμε αυτό το οποίο έχουμε δεσμευθεί να κάνουμε, να εκπληρώσουμε όλες τις υποχρεώσεις που έχουμε αναλάβει. Αλλά τονίζουμε προς τους Εταίρους μας ότι δεν μπορούμε να πραγματοποιήσουμε δεσμεύσεις τις οποίες μας ζητούν κάποιοι, οι οποίες όμως είναι αντίθετες με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και με το Διεθνές Δίκαιο. Ό,τι περιλαμβάνουν οι συμφωνίες που έχουμε υπογράψει, τα προγράμματα τα οποία έχουμε αποδεχθεί και των οποίων έχουμε την κυριότητα όπως είναι γνωστό, αυτό θα το πράξουμε. Αλλά είναι γνωστό επίσης ότι τα προγράμματα αυτά για να είναι υποχρεωτικά για την χώρα στην οποία δημιουργήθηκαν θα πρέπει να ερμηνεύονται σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό και με το Διεθνές Δίκαιο. Καθένας γνωρίζει κ.Πρόεδρε, και ξέρω ότι απευθύνομαι σ’ έναν κορυφαίο νομικό, ότι είναι πρωτόγνωρο να ζητάει κανείς την νομοθέτηση μέτρων προληπτικών, και μέτρων που τα οποία τελούν υπό αίρεση. Το να υποχρεωθεί μια χώρα να ψηφίσει με νόμο τέτοια μέτρα, σημαίνει ότι θα δεχόταν να παραβιάσει κάθε έννοια του Ευρωπαϊκού Δικαίου και κάθε έννοια του Διεθνούς Δικαίου, και ιδίως του Διεθνούς Δικαίου που αφορά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Διότι δεν είναι δυνατόν να ληφθούν τέτοια μέτρα και δεν ετέθη ποτέ ζήτημα για καμία Ευρωπαϊκή χώρα να πάρει τέτοια μέτρα. Είναι άλλο να δεσμευθείς ότι σε συγκεκριμένα πεδία θα πάρεις μέτρα, και για αυτό να δεσμευθείς και γραπτώς ακόμη και άλλο να νομοθετήσεις. Νομοθεσία υπό αίρεση για τη λήψη μέτρων μετά από δύο και τρία χρόνια, είναι κάτι όχι μόνο πρωτόγνωρο αλλά και εντελώς αντίθετο –το τονίζω- πέρα και έξω από την λογική του Ευρωπαϊκού και Διεθνούς Δικαίου, και δεν μπορεί να γίνει δεκτό όχι μόνο από την Ελλάδα και την Πορτογαλία, αλλά από οιαδήποτε Ευρωπαϊκή Χώρα και δη από χώρα του σκληρού πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή χώρα της Ευρωζώνης.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Την περασμένη εβδομάδα ο νέος Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ευρώπη προέβλεψε την διάλυση της ΕΕ μέσα σε 18 μήνες, ή αν όχι αυτό, τη λειτουργία της σε διαφορετικές ταχύτητες και την πρόοδο των χωρών της ΕΕ σε διαφορετικές ταχύτητες. Ένα από τα επιχειρήματα το οποίο χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει αυτή την θέση είναι το γεγονός ότι αυτή τη χρονιά έχουμε πάρα πολλές εκλογικές αναμετρήσεις στην ΕΕ και φαίνεται ότι πάρα πολλά λαϊκιστικά κόμματα που επιδιώκουν τη διάλυση της ΕΕ αυξάνουν την δύναμή τους πάρα πολύ. Ήθελα να σας ρωτήσω αν αυτή η εικόνα της ΕΕ μπορεί να συνάδει με τους στόχους των δύο χωρών. Αν θεωρείτε ότι μπορεί να ανασταλεί ή να ανακοπεί αυτή η προοπτική –αν πιστεύετε βέβαια ότι υπάρχει αυτή η προοπτική- κι αν αρκεί μονάχα η έκκληση να αλλάξει η οικονομική πολιτική, η συγκεκριμένη, που εφαρμόζεται τώρα στην ΕΕ ή ότι χρειάζεται και κάτι άλλο;

Μ.Ρ.ΝΤΕ ΣΟΟΥΖΑ (από ανεπίσημη μετάφραση): Εγώ είμαι Καθηγητής, είμαι λοιπόν, σ’ ένα Πανεπιστήμιο και ως Καθηγητής συνηθίζω διδάσκω στους μαθητές μου, προσπαθώ να παρουσιάζω λογικά επιχειρήματα. Να μην μιλάμε μόνο για συναισθήματα αλλά να κάνουμε έκκληση στη λογική. Και για να μιλήσουμε με λογική δίνοντας μαθήματα Ευρωπαϊκού Δικαίου, γιατί είναι θέμα λαών, κουλτούρας, ένας τρόπος ζωής που βοήθησε την οικονομική ανάπτυξη και βοήθησε όλο τον κόσμο. Υπάρχει πάντα μία ανάπτυξη, και πάντα με δυσκολίες, αλλά το θέμα είναι να μην χάσουμε τη λογική. Και ως Καθηγητής προτιμώ να ακολουθώ τις λύσεις που έχουν λογική. Κι έχει λογική να συνεχίσει η ΕΕ ξαναβλέποντας τι πήγε καλά και τι μπορεί και πρέπει να πάει καλύτερα. Και αυτό μπορεί να γίνει με την οικονομική ανάπτυξη και με τη δημιουργία εργασίας. Για να μην έχουμε τα προβλήματα τα οποία υπήρχαν πριν από 10 χρόνια, τι μπορεί να γίνει καλύτερα και σε σχέση με τους γείτονές μας, τι μπορεί να γίνει σε σχέση με την καθημερινότητά μας. Οι λαοί καταφέρνουν να θριαμβεύουν στην εσωτερική ενσωμάτωση. Η Ευρωπαϊκή ενσωμάτωση πρέπει «χτίζεται» κάθε μέρα και ο καλύτερος τρόπος να καταπολεμήσουμε τον ευρωπαϊκό σκεπτικισμό είναι να τον καταπολεμήσουμε με την στήριξη της οικονομίας, της πολιτικής, τον διάλογο μεταξύ των πολιτών και ακολουθώντας αυτό τον δρόμο με βεβαιότητα μπορώ να σας πω, δεν έχω αμφιβολία ότι κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το τι είναι μη λογικό. Γιατί εμείς ως Ευρωπαίοι και συγκεκριμένα εμείς ως Ευρωπαίοι ηγέτες θα κάνουμε ό,τι μπορούμε καλύτερο, θα καταλάβουμε τα σημάδια, θα προλάβουμε και θα κάνουμε αυτό που χρειάζεται για να αλλάξει, και θα κάνουμε αυτό που είναι λογικό για να νικήσει. Γιατί η Ευρώπη μπορεί να συνεχίσει να έχει το μέλλον το οποίο της αξίζει. Είναι καλό να σκεφτόμαστε τις συνέπειες για να έχουμε την Ενωμένη Ευρώπη. Κανένας δεν θα νικήσει, όλοι χάνουν. Αλλά εμείς οι Ευρωπαίοι θα το καταφέρουμε. Για αυτό κι εγώ πιστεύω ότι τελικά η Ευρώπη θα νικήσει.

ΠΡ. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν έχω να προσθέσω πολλά πράγματα σε αυτά που είπε ο συνάδελφος και φίλος Πρόεδρος της Πορτογαλίας. Σε αυτά έχουμε κοινές απόψεις και τον ευχαριστώ πάρα πολύ. Σε ό,τι αφορά τον φερόμενο ως νέο Πρέσβη τον Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση -δεν είμαστε βέβαιοι αν θα ‘ναι αυτός αλλά έτσι ακούστηκε- ελπίζω μέχρις ότου πάει στην Ευρώπη να έχει μία καλύτερη ενημέρωση για το τι σημαίνει Ευρώπη. Και το λέω αυτό γιατί η σημασία της Ευρώπης, κύριε Πρόεδρε, δεν αφορά μόνο την ίδια την Ευρώπη. Αφορά και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο ρόλος της Ευρώπης δεν μόνο ρόλος για τα Κράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι η μοίρα της Ευρώπης, η φύση της Ευρώπης να διαδραματίσει ένα παγκόσμιο ρόλο για την Ειρήνη και την Δημοκρατία. Μόνες οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να φέρουν σε πέρας αυτό το ρόλο και αυτό, ο Πρέσβης ο οποίος θα έρθει στην Ευρώπη θα το΄χει καταλάβει μέχρι τότε. Στις Ηνωμένες Πολιτείες ευτυχώς υπάρχουν θεσμοί, που ενημερώνουν και τους νέους Προέδρους και τους νέους Υπουργούς και τους νέους πρέσβεις. Τους ενημερώνουν όταν αναλάβουν τα καθήκοντά τους και αρχίσουν να τα ασκούν. Από κει και πέρα έχουν προσαρμοστεί στην πραγματικότητα στην οποία πρέπει να προσαρμόζονται. Είμαι βέβαιος ότι δεν θα έχει διαφορετική αντίληψη. Αλλά και εκεί θα συμφωνήσω πολύ περισσότερο με τον κύριο Πρόεδρο. Δεν εξαρτάται από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή από τον πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη, τι θα γίνει με την Ευρώπη. Και οι προβλέψεις αυτές λιγάκι ξέρετε με βάζουν σε πολλές σκέψεις. Γιατί έχω ακούσει πάρα πολλές προβλέψεις. Μάλιστα από μερικούς ακαδημαϊκούς των Ηνωμένων Πολιτειών έχω ακούσει και έχουμε ακούσει πολλές προβλέψεις για την Ευρώπη, για την Ελλάδα οι οποίες κάθε άλλο παρά επιβεβαιώθηκαν. Να πω όμως τούτο. Το τι θα κάνει η Ευρώπη είναι δικό της θέμα. Εμείς πρέπει να υπερασπισθούμε την Ευρώπη. Και το εάν θα διαλυθεί η Ευρώπη και η Ευρωζώνη, και αν θα υπάρξει η Ευρώπη και η Ευρωζώνη δεν είναι θέμα ούτε των Ηνωμένων Πολιτειών ούτε της Ρωσίας ούτε κανενός άλλου. Είναι θέμα των λαών της Ευρώπης. Και πρέπει να υπερασπισθούμε την Ευρώπη και την Ευρωζώνη γιατί δεν είναι μόνο θέμα που αφορά τους λαούς μας, την Πορτογαλία και την Ελλάδα, τον Πορτογαλικό και τον Ελληνικό Λαό. Είναι ζήτημα που αφορά ολόκληρο τον κόσμο. Ο ρόλος της Ευρώπης είναι παγκόσμιος. Χωρίς την Ευρώπη η Δημοκρατία και η Ειρήνη δεν μπορούν να εμπεδωθούν. Καμία δύναμη από μόνη της από τις υπόλοιπες δεν μπορεί να διασφαλίσει τη Δημοκρατία και την Ειρήνη. Είναι η Ευρώπη που είναι η έδρα του Δυτικού Πολιτισμού, της Δυτικής Δημοκρατίας. Χωρίς αυτή δεν μπορεί πραγματικά να έχουμε την ισορροπία την παγκόσμια την οποία πρέπει να έχουμε. Γι αυτό εμείς οι Ευρωπαίοι και ιδίως μέσα στο 2017 που είναι μία κρίσιμη χρονιά για το μέλλον της Ευρώπης πρέπει να αναλογισθούμε τον ρόλο που έχουμε να παίξουμε. Είναι θέμα ιστορίας. Έχουμε διαγράψει μια ιστορία, μια ιστορική διαδρομή όλα αυτά τα χρόνια. Πρέπει να υπερασπισθούμε λοιπόν εμείς οι λαοί της Ευρώπης, όχι μόνο για την Ευρώπη, για τον κόσμο ολόκληρο, και να πούμε και σ΄ όλους ότι σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αισθάνονται ασφαλείς όταν είναι μόνοι τους. Αποδείχτηκε αυτό το πράγμα και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ότι οι δυνάμεις της Δημοκρατίας και της Ειρήνης εργάστηκαν από κοινού. Μόνες τους δεν μπόρεσαν να καταφέρουν τίποτα. Εμείς θα εργαστούμε για την Ευρώπη που οραματίστηκαν αυτοί που την έχτισαν αμέσως μετά από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Θα αγωνιστούμε, θα υπερασπισθούμε την Ευρώπη και να ‘στε βέβαιοι ότι αυτό το όραμα θα επιτευχθεί. Το έχει ανάγκη ολόκληρη η ανθρωπότητα και δεν θα φανούμε εμείς πραγματικά ασυνεπείς με το ιστορικό ραντεβού της Ευρώπης, με το μέλλον της και την προοπτική της.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, δηλώσατε ότι δεν θα πρέπει να έχουμε φόβο σχετικά με την διοίκηση του κυρίου Τραμπ, και σχετικά με τους μετανάστες που έρχονται από τις ισλαμικές χώρες. Ευχαριστώ.

Π. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Θα ήθελα να τονίσω ότι, ο κύριος Πρόεδρος και εγώ, μιλάμε για τις πολιτικές των Χωρών μας, τις πολιτικές της Ευρώπης, και απαντούμε πάνω σ΄ αυτό το ζήτημα. Δεν θα ήθελα να γίνω κριτής, αν θέλετε, των πολιτικών και των απόψεων άλλων ηγετών, πέρα και έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά για να μη νομίσετε ότι υπεκφεύγω, θέλω να τονίσω ότι, όλους τους ηγέτες, και πολύ περισσότερο των Ηνωμένων Πολιτειών, πρέπει να τον κρίνουμε συνολικά, να δούμε τις απόψείς του μέχρι τέλους. Το να κρίνουμε από κάποιες δηλώσεις αρχικές, από εκεί και πέρα, χωρίς να δούμε μια συνολική εικόνα είναι κάτι, το οποίο εμένα θα με προβλημάτιζε. Έχω αρκετή υπομονή –έχω μάθει να έχω υπομονή- και να κρίνω τα πράγματα, όπως πρέπει να κριθούν, όταν θα έχουμε συνολική εικόνα, της πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών πάνω στο θέμα των Προσφύγων. Για ένα, όμως, είμαι βέβαιος: Είμαι βέβαιος ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, αυτή η Χώρα, η οποία όπως είναι γνωστό, έχει μια υποδειγματική Δημοκρατία, μια χώρα που κανείς δεν είναι παντοδύναμος. Το γνωρίζουμε εμείς που διδάσκουμε, και ασχολούμαστε με το Δημόσιο Δίκαιο, ότι κανείς δεν είναι παντοδύναμος, ούτε ο Πρόεδρος, ούτε άλλη εξουσία. Μία χώρα όπου ισχύει υποδειγματικά αυτό που λέμε, η λογική των θεσμικών αντιβάρων, η λογική των checks and balances. Είμαι βέβαιος ότι αυτή η χώρα, η δημοκρατική χώρα, μ΄ αυτή την παράδοση, η χώρα που δημιουργήθηκε ξέρετε μέσω της Μετανάστευσης –από εκεί ξεκίνησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η υπόσταση των Ηνωμένων Πολιτειών- θα είναι η χώρα εκείνη που θα σεβαστεί στο ακέραιο το Δίκαιο που αφορά την Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες. Δεν έχω καμιά αμφιβολία γι αυτό το πράγμα. Περιμένω, λοιπόν, να δω προτού κάνω οποιαδήποτε κριτική στον κύριο Τραμπ, ποια θα είναι η συνολική του Πολιτική και το τονίζω: είμαι βέβαιος ότι θα σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο, σχετικά με τους Πρόσφυγες και γενικά με τους Μετανάστες, και εν πάση περιπτώσει, αυτή την αποστολή την έχουν και οι υπόλοιπες πτυχές της εξουσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, και μιλάω και για την Νομοθετική εξουσία, για το Κογκρέσο, και μιλάω επίσης και για την Δικαστική Εξουσία, και αναφέρομαι, κατά κύριο λόγο, στο Supreme Court, στο Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών. Μην βιαζόμαστε όμως να βγάλουμε συμπεράσματα, για τις απόψεις και γενικότερα για την πολιτική του κυρίου Τραμπ. Ας περιμένουμε λίγο να διαμορφωθεί η πολιτική αυτή.

Μ.Ρ.ΝΤΕ ΣΟΟΥΖΑ (από ανεπίσημη μετάφραση): Η θέση της Δημοκρατίας της Πορτογαλίας είναι μια θέση ιστορική. Εμείς είμαστε ένας λαός της μετανάστευσης και η Πορτογαλία πάντα δεχόταν με ανοιχτά τα χέρια τους μετανάστες. Είμαστε έτσι παντού σ’ όλο τον κόσμο κι αυτή ήταν η θέση μας για τους Πρόσφυγες. Δεν είχε να κάνει με την θέση των Κυβερνήσεων ή των Προέδρων της Δημοκρατίας. Είναι ίδια, δεν είναι διαφορετική από κόμμα σε κόμμα. Η θέση μας ήταν πάντα πολύ ξεκάθαρη. Θεωρούμε ότι αν και είμαστε στην αρχή ακόμα αυτό υποδεικνύεται από την δική μας ψυχή, από αυτό το οποίο είμαστε. Και άλλοι Πορτογάλοι ζουν στην Αμερική, τον Καναδά, την Αφρική και σ’ άλλες χώρες της Ευρώπης. Είναι σημαντική η ανοχή και η υποδοχή και είναι οι αρχές με τις οποίες συμπορευόμαστε με τους άλλους. Και μπορούμε να συνεχίσουμε με τον ίδιο τρόπο.
Είναι μια θέση στην Ευρώπη σχετικά με τους Πρόσφυγες και η Πορτογαλία δίνει το παράδειγμα βοηθώντας την Ελλάδα, βοηθώντας την Ευρώπη και δεχόμενη πρόσφυγες που γυρίζουν, που ταλαιπωρούν τον δικό μας κόσμο. Έχουμε την οπτική γωνία σχετικά με την ενότητα και το ΝΑΤΟ…. Και μία λύση σύντομη για την Κύπρο. Έχουμε την οπτική γωνία και την ανησυχία σχετικά με την ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα και όλα στο πλαίσιο που εμείς καταλαβαίνουμε, ως νομικοί. Στο πλαίσιο των αξιών της νομικής, της ΕΕ, μας πλησιάζει και γνωρίζετε καλά και γνωρίζουμε καλά τους δύο λαούς και τους λαούς οι οποίοι είναι εδώ μαζί μας, σήμερα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η βοήθεια που έχει δεχθεί η χώρα σας η Ελλάδα από την ΕΕ στο Προσφυγικό ήταν αρκετή;

Π.ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Από ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης, ναι, την Αλληλεγγύη την έχουμε γνωρίσει. Υπάρχουν χώρες οι οποίες με βάση τον πολιτισμό τους, με βάση την ιστορία τους αποδέχθηκαν και εκείνες έναν μεγάλο αριθμό προσφύγων. Όπως επίσης πρέπει να τονίσω ότι και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και ιδίως ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Τίμμερμανς και ο αρμόδιος επίτροπος ο κύριος Αβραμόπουλος, έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά. Και εκεί την έχουμε δει την Αλληλεγγύη. Όμως υπάρχουν δύο πράγματα που θέλω να τονίσω. Πρώτον: Υπάρχουν εταίροι μας μέσα στην Ευρωπαϊκή ένωση οι οποίοι συμπεριφέρονται με φοβικά σύνδρομα απέναντι στους Πρόσφυγες. Υπάρχουν συγκεκριμένες χώρες μάλιστα, οι οποίες μας κατηγορούν ότι δεν φυλάμε τα θαλάσσια σύνορά μας χωρίς να γνωρίζουν τι σημαίνει θαλάσσια σύνορα. Ευτυχώς που υπάρχει το ΝΑΤΟ, ευτυχώς που υπάρχει ο Frontex και ξέρουμε τι συμβαίνει. Εσείς οι Πορτογάλοι ιδίως, ξέρετε πάρα πολύ καλά τι σημαίνει θαλάσσια σύνορα και δεν θα το θέτατε ποτέ αυτό το ζήτημα σε αυτή τη βάση. Ε, λοιπόν από αυτούς τους εταίρους δεν υπάρχει αλληλεγγύη. Αλλά δεν είναι εκεί το ζήτημα. Εμείς οι Έλληνες τα καταφέρνουμε και μόνοι μας. Όμως, δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν Ευρωπαίοι που έχουν τέτοια νοοτροπία. Δεν νοούνται Ευρωπαίοι με τέτοια φοβικά ως ημιρατσιστικά σύνδρομα. Η ιστορία πρέπει να τελειώσει. Και κάτι άλλο μιας και μιλήσατε για Αλληλεγγύη. Έχουν συνειδητοποιήσει άραγε, κύριε Πρόεδρε και αγαπητέ φίλε –και το λέω πάλι στον φίλο μου τον Μαρσέλου που είναι ένας κορυφαίος Καθηγητής- ορισμένοι Εταίροι μας, ότι η έννοια της Αλληλεγγύης δεν είναι μια αφηρημένη έννοια; Η Αλληλεγγύη στον χώρο του Ευρωπαϊκού Δικαίου είναι πλήρης κανόνας Δικαίου. Είναι αυτό που λέμε στα λατινικά «lex perfecta». Είναι κανόνας Δικαίου, και η παραβίασή του έχει κυρώσεις. Ξέρουμε καλά ότι σύμφωνα με το Άρθρο 80 της Συμφωνίας Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Αλληλεγγύη και στο θέμα των Προσφύγων είναι υποχρεωτική κι όποιος την παραβιάζει έχει κυρώσεις. Φαίνεται ότι κάποιοι Εταίροι μας δεν το ξέρουν, εννοούν την Αλληλεγγύη μόνο για να προστατεύουν τα δικά τους συμφέροντα. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η Ευρώπη είναι ένας χώρος που είναι τιμή σου να βρίσκεσαι σ’ αυτήν.

Η Ευρώπη, λοιπόν, έχει δικαιώματα αλλά έχει και υποχρεώσεις. Μια από τις μεγάλες υποχρεώσεις είναι η Αλληλεγγύη. Η Αλληλεγγύη είναι πλήρης κανόνας Δικαίου και για τους Πρόσφυγες. Υπάρχουν ορισμένοι Εταίροι που δεν το καταλαβαίνουν. Θα τους δώσουμε να το καταλάβουν για να υπερασπισθούμε τον Πολιτισμό μας και την Δημοκρατία μας. Η Ευρώπη είναι ένας χώρος που ο καθένας συνεχώς εκπαιδεύεται για να αποκτά το επίπεδο της Ευρωπαϊκής συνείδησης. Η Πορτογαλία και η Ελλάδα αγωνίζονται για την Ευρώπη και δεν είναι θέμα ούτε εδάφους ούτε πληθυσμού, είναι θέμα Ιστορίας. Τυχαίνει να χουμε -κι αυτό είναι αλήθεια- περισσότερες Ευρωπαϊκές ευαισθησίες παρά το γεγονός ότι έχουμε μεγαλύτερα προβλήματα. Θα αποδείξουμε, λοιπόν, ότι και θα κάνουμε το καθήκον μας και θα πείσουμε και τους άλλους Εταίρους μας πως εάν θέλουν να παραμείνουν στην Ευρώπη και να λέγονται Ευρωπαίοι οφείλουν κι εκείνοι να μοιράζονται τα κοινά ιδεώδη σ’ ό,τι αφορά την Ευρωπαϊκή Δημοκρατία και τον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό.

Μ.Ρ.ΝΤΕ ΣΟΟΥΖΑ (από ανεπίσημη μετάφραση): Θα είμαι πολύ σύντομος. Πρέπει να πω ότι η Πορτογαλία κάνει πραγματικά ό,τι μπορεί για να βοηθήσει στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κάνει ό,τι μπορεί κάθε μέρα μεταξύ Κυβερνήσεων στις Βρυξέλλες και αυτό είναι το θέμα. Ό,τι συναντήσεις μπορούν να γίνουν μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες συνεισφέρουν για να βοηθήσουν και να εμβαθύνουν τις ευρωπαϊκές σχέσεις γι’αυτό το οποίο συναντιόμαστε σήμερα οι αρχηγοί των χωρών, και ανταλλάσσοντας εντυπώσεις σχετικά με τις διμερείς σχέσεις. Αυτό είναι το πιο σημαντικό, να δημιουργήσουμε κάποιον κοινό τρόπο για το καλό της Ευρώπης. Αυτό δεν χωρίζει την Ευρώπη, ενώνει την Ευρώπη. Όταν μιλάμε οι δυο μας για την Ευρώπη μιλάμε για να υπάρξει συνάντηση με τον Ιταλό Πρόεδρο, για να υπάρξει συνάντηση με τους υπόλοιπους Προέδρους και των νοτίων χωρών.

Εμείς συνεχίζουμε να προσφέρουμε στην Ευρώπη. Είναι μια οπτική γωνία κάθε φορά που συναντιέται ένα ή περισσότερα γκρουπ ηγετών της Ευρώπης, αυτό δεν διαιρεί την Ευρώπη, αλλά το αντίθετο. Είναι μία δουλειά για τη σύγκληση στην Ευρώπη. Και αυτό είναι ο μεγάλος δικός μας στόχος. Και είμαι σίγουρος ότι θα καταφέρουμε να νικήσουμε. Σας ευχαριστώ πολύ.-