Μετέχοντας σ’ αυτήν την επετειακή εκδήλωση των 200 ετών από την γέννηση του Ν.Ι. Σαριπόλου, θεωρώ χρέος μου να διατυπώσω τις ακόλουθες λίγες σκέψεις αναφορικά με την εμβληματική συμβολή του στην ελληνική επιστήμη του Συνταγματικού Δικαίου.
- Αποτελεί γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι οι Σαρίπολοι, ήτοι ο πατήρ Ν.Ι. Σαρίπολος και ο υιός Ν.Ν. Σαρίπολος, «σημάδεψαν» καθοριστικώς την ελληνική επιστήμη του Συνταγματικού Δικαίου. Βεβαίως, απολύτως κρατούσα είναι η άποψη ότι η έρευνα του ελληνικού Συνταγματικού Δικαίου χωρίζεται σε δύο περιόδους: Πριν τον υιό Σαρίπολο, τον ΝΝ. Σαρίπολο -τον «Laband της Ελλάδος» κατά τον Αλ. Σβώλο- και μετά από αυτόν. Θα ήταν όμως ιστορικώς εσφαλμένο -κατ’ ακολουθία δε άδικο- ν’ αγνοηθεί η αντίστοιχη συμβολή του πατρός Σαριπόλου, του Ν.Ι. Σαριπόλου, στην θεμελίωση, κυριολεκτικώς, της επιστημονικής καλλιέργειας του Συνταγματικού Δικαίου στην Ελλάδα, με alma mater τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
- Για την πλήρη απόδοση της πραγματικότητας, το Συνταγματικό Δίκαιο δεν υπήρξε εντελώς απόν στη Νομική Σχολή του πρώτου Πανεπιστημίου Αθηνών. Μόνο που η διδασκαλία του υπήρξε σχεδόν «περιθωριακή», στηριζόμενη σχεδόν αποκλειστικώς στο διδακτικό και συγγραφικό έργο του Διομήδους Κυριακού. Τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί εντελώς διαφορετικά, αν η τότε Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών αξιοποιούσε πλήρως τον πρώτο μεγάλο συνταγματολόγο -με λαμπρές σπουδές στην Γαλλία- της σύγχρονης Ελλάδας, τον Ν.Ι. Σαρίπολο.
- Εκείνον που άφησε ως παρακαταθήκη το πρώτο ολοκληρωμένο και σπουδαίο σύγγραμμα Συνταγματικού Δικαίου, το «Εγχειρίδιον Συνταγματικού Δικαίου». Η πρώτη του έκδοση, υπό το καθεστώς του Συντάγματος του 1844, τυπώθηκε σε δύο τόμους το 1851. Και η δεύτερη έκδοση, υπό το καθεστώς του Συντάγματος του 1864, τυπώθηκε ολοκληρωμένη, σε πέντε τόμους, μεταξύ 1874-1875.
- Ο ανεξάρτητος χαρακτήρας του -με απτά δείγματα γραφής έναντι του βασιλικού ζεύγους και ιδίως της Αμαλίας- και η αυστηρότητά του κατά την άσκηση των επιστημονικών και διδακτικών του καθηκόντων, οδήγησαν σε επανειλημμένες απολύσεις του. Και, τελικώς, το Πανεπιστήμιο Αθηνών για λίγο μόνον αξιοποίησε την εξαιρετική συγγραφική και διδακτική του ικανότητα. Το σύγγραμμά του όμως ουσιαστικώς έβαλε μια για πάντα τις βάσεις διδασκαλίας του Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
- Τέλος, θα ήταν παράλειψη να μην επισημανθεί ότι τα επιστημονικά ενδιαφέροντα του Ν.Ι. Σαριπόλου εκτείνονταν πέραν του Συνταγματικού Δικαίου. Έτσι, θεμελίωσε και θεράπευσε με την διδασκαλία του και με πολύτομα συστηματικά συγγράμματα τρεις μεγάλους κλάδους του ευρύτερου Δημόσιου Δικαίου: Το Συνταγματικό Δίκαιο, το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο (το Δίκαιο των Εθνών, όπως λεγόταν τότε) και το σύνολο του Ποινικού Δικαίου (Ποινικό Δίκαιο, Ποινική Δικονομία και Φιλοσοφία του Δικαίου, που συνόδευε τότε, συνήθως, τις Ποινικές Επιστήμες).
Φωτογραφία:ΑΠΕ-ΜΠΕ,ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΠΕΛΤΕΣ
