Με αισθήματα ύψιστης τιμής, και τηρώντας απαρεγκλίτως την μακροχρόνια παράδοση, τιμούμε σήμερα, μ’ επίκεντρο την Θεσσαλονίκη και την Μακεδονία μας, και με τις Ένοπλες Δυνάμεις μας στον υπέρτατο βαθμό ετοιμότητας, αποφασιστικότητας και αποτελεσματικότητας, την εμβληματική Επέτειο του «ΟΧΙ» της 28^ης Οκτωβρίου 1940. Του «ΟΧΙ», με το οποίο εμείς, οι Έλληνες, υψώσαμε το Εθνικό μας ανάστημα για ν’ αντισταθούμε στον φασισμό και να υπερασπισθούμε την Ειρήνη, την Δημοκρατία και τον Άνθρωπο. Του «ΟΧΙ» που μας διδάσκει -και θα μας διδάσκει στο διηνεκές- το Εθνικό μας Χρέος, χαράζοντας, ταυτοχρόνως, τον δρόμο της Εθνικής μας προοπτικής. Είναι αυτό ακριβώς το «ΟΧΙ» της 28^ης Οκτωβρίου 1940, το οποίο μας κληροδοτεί σήμερα και τις ακόλουθες Εθνικές Παρακαταθήκες:

1. Πριν απ’ όλα την Παρακαταθήκη της υπεράσπισης των Εθνικών μας Θεμάτων και των Εθνικών μας Δικαίων.

Α. Από εδώ, την Θεσσαλονίκη, δηλώνουμε, για μιαν ακόμη φορά, προς κάθε κατεύθυνση -και ιδίως προς τα γειτονικά μας Κράτη, με τα οποία επιδιώκουμε, ειλικρινώς και εμπράκτως, σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας- ότι θα υπερασπισθούμε στο ακέραιο, υπό όρους αρραγούς ενότητας και δίχως ίχνος υποχωρήσεων ή υπαναχωρήσεων, τα Εθνικά μας Θέματα και τα Εθνικά μας Δίκαια.

Β. Και θα τα υπερασπισθούμε επιβάλλοντας τον σεβασμό και, συνακόλουθα, την πλήρη εφαρμογή του συνόλου του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, αποδεικνύοντας ότι υπερασπιζόμαστε, ταυτοχρόνως, και την Διεθνή αλλά και την Ευρωπαϊκή Νομιμότητα. Τούτο δε σημαίνει, περαιτέρω, ότι όταν υπερασπιζόμαστε την Κυριαρχία μας, τα Σύνορά μας και το Έδαφός μας -και, κατά λογική ακολουθία, την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη μας, σύμφωνα με την Σύμβαση του Montego Bay του 1982- υπερασπιζόμαστε, αυτοθρόως, και τα Σύνορα, το Έδαφος και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Γ. Την κατά τ’ ανωτέρω αποστολή θα την φέρουμε σε πέρας -και ως προς αυτό υπάρχουν αμάχητα ιστορικά τεκμήρια- ακόμη και μόνοι, έχοντας ως μεγάλη Κληρονομιά το παράδειγμα των Προγόνων μας και το δικό μας, πάντα αδάμαστο, Εθνικό φρόνημα, κορυφαίο παράδειγμα του οποίου συνιστά το Φρόνημα των Ενόπλων μας Δυνάμεων. Όμως σήμερα δεν είμαστε μόνοι, δοθέντος ότι, κατανοώντας την κρισιμότητα των καιρών και την ανάγκη εμπέδωσης της Διεθνούς και της Ευρωπαϊκής Νομιμότητας, συμπαρατάσσονται στον ίδιο αγώνα η Μεγάλη Ευρωπαϊκή μας Οικογένεια, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Διεθνής Κοινότητα -στην μεγάλη πλειοψηφία της τουλάχιστον- οι ΗΠΑ και η Βορειοατλαντική Συμμαχία μας, το ΝΑΤΟ.

Δ. Τα ως άνω μηνύματα απευθύνονται, κατ’ εξοχήν, προς την γείτονα Τουρκία, ως εξής: Όπως έχουμε αποδείξει -και αποδεικνύουμε πάντα με συνέπεια- επιδιώκουμε σχέση φιλίας και καλής γειτονίας με την Τουρκία και στηρίζουμε την Ευρωπαϊκή της προοπτική.

1. Τούτο όμως έχει ως θεμελιώδη και αυτονόητη προϋπόθεση τον εκ μέρους της πλήρη και ειλικρινή σεβασμό του συνόλου του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Και όσον αφορά το Διεθνές Δίκαιο διευκρινίζω, για πολλοστή φορά, ότι αναπόσπαστο μέρος του είναι και το Δίκαιο της Θάλασσας, όπως έχει κωδικοποιηθεί με την Συνθήκη του Montego Bay του 1982, βάσει του οποίου οριοθετείται η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Το Δίκαιο της Θάλασσας δεσμεύει και την Τουρκία, μολονότι δεν έχει προσχωρήσει στην Συνθήκη του Montego Bay, διότι παράγει, κατά τη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, γενικώς παραδεδεγμένους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, εφαρμοστέους erga omnes.

2. Άρα η Τουρκία δεσμεύεται να τηρεί και να σέβεται, στο ακέραιο, την Διεθνή και την Ευρωπαϊκή Νομιμότητα και, μεταξύ άλλων, την Κυριαρχία, τα Σύνορα και το Έδαφος καθώς και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Ελλάδας, που είναι, όπως προείπα, και Σύνορα, Έδαφος και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν δεν το πράξει υπονομεύει ευθέως, και με δική της αποκλειστικώς ευθύνη, την φιλία και την καλή γειτονία μεταξύ μας καθώς και την όποια Ευρωπαϊκή της προοπτική, με όλες τις εντεύθεν συνέπειες για την έξοδό της από την βαθιά και πολύπλευρη κρίση που την μαστίζει.

2. Ως μέλος της μεγάλης Ευρωπαϊκής μας Οικογένειας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουμε αποδείξει πως όχι μόνον είμαστε αναπόσπαστο μέρος της και μέρος του σκληρού πυρήνα της, της Ευρωζώνης, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να πρωταγωνιστήσουμε στην πορεία για την ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης και, επέκεινα, του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος και για την εκπλήρωση της αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά την Ιστορία της και την προοπτική της.

Α. Ειδικότερα, η αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως προκύπτει από τα αίτια που διαμόρφωσαν την Ευρωπαϊκή Ιδέα μετά τους εφιάλτες του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, δεν αφορά μόνο τους Λαούς της. Είναι πολύ ευρύτερη, διότι έχει πλανητικές διαστάσεις, τις οποίες διαμορφώνει η ανάγκη υπεράσπισης, σε παγκόσμια κλίμακα, θεμελιωδών αρχών και αξιών, όπως είναι κυρίως εκείνες του Ανθρωπισμού, της Ειρήνης, της Δημοκρατίας, των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, της Δικαιοσύνης και, ιδίως, της Κοινωνικής Δικαιοσύνης.

Β. Υπό τα δεδομένα αυτά η διστακτικότητα και η αναποτελεσματικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπροστά στη φωτιά του πολέμου στην Μέση Ανατολή που απειλεί την Ευρώπη και απαξιώνει τον Άνθρωπο, δημιουργώντας καραβάνια Προσφύγων, οι οποίοι είναι τα αθώα τραγικά θύματά της, καθώς και η ανοχή της τουρκικής προκλητικότητας, που παραβιάζει κάθε έννοια του Διεθνούς Δικαίου, δεν ταιριάζει με την πλανητική, κατά τ’ ανωτέρω, αποστολή της. Ως εκ τούτου, είναι επιτακτική η ανάγκη -και οι τελευταίες Ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες δημιουργούν ένα κλίμα αισιοδοξίας- η Ευρωπαϊκή Ένωση ν’ αναπτύξει τον πυλώνα της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και της Πολιτικής Ασφάλειας και να συμβάλλει, πέρα και έξω από την στάση άλλων Δυνάμεων στην ευρύτερη περιοχή, στην εμπέδωση του σεβασμού του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Και η στάση αυτή της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να έχει ως κύριο αποδέκτη την Τουρκία, η οποία οφείλει να κατανοήσει ότι οι γραφικές, πλην όμως επικίνδυνες, «αυτοκρατορικές» της φαντασιώσεις θα βρουν την Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντί της και θα επισύρουν τις προβλεπόμενες από το Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο κυρώσεις σε βάρος της.

3. Θα κλείσω την αντιφώνησή μου υπενθυμίζοντας τις πάγιες θέσεις μας ως προς το Κυπριακό, με την επισήμανση ότι είναι αδιανόητο για την Διεθνή Κοινότητα και την Ευρωπαϊκή Ένωση -όταν η Κυπριακή Δημοκρατία είναι πλήρες μέλος της Διεθνούς Κοινότητας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και του σκληρού πυρήνα της, της Ευρωζώνης- να διαιωνίζεται το μέγα αυτό ζήτημα, και μάλιστα υπό όρους καταφανώς παράνομης τουρκικής εισβολής και παραμονής στο έδαφος της Κύπρου τουρκικών στρατευμάτων κατοχής.

Α. Κατ’ αρχήν, υπενθυμίζουμε ότι το Κυπριακό αποτελεί κατ’ εξοχήν Διεθνές και, κυρίως, Ευρωπαϊκό ζήτημα. Η Ελλάδα και η Κύπρος, όπως το έχουν αποδείξει, εμπράκτως, επιδιώκουν, το συντομότερο δυνατό, την δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού ζητήματος. Όμως, όπως είναι αυτονόητο, η λύση αυτή είναι νοητή μόνον υπό όρους πλήρους σεβασμού του συνόλου του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου.

Β. Επικεντρώνοντας την ανάλυση στο πεδίο του Ευρωπαϊκού Δικαίου, υπενθυμίζω ότι η Κυπριακή Δημοκρατία μόνον ως Ομοσπονδιακό Κράτος μπορεί να νοηθεί, αφού κατά το πρωτογενές Ευρωπαϊκό Δίκαιο η Κυπριακή Δημοκρατία, ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν είναι νοητή με περιορισμένη κυριαρχία, την οποία θα επέφεραν η ανοχή στρατευμάτων κατοχής και αναχρονιστικών εγγυήσεων τρίτων. Τούτο είναι αντίθετο προς κάθε έννοια του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, ιδίως δε αντίθετο προς τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 2 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπροσθέτως δε, θα δημιουργούσε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο προηγούμενο για την κυριαρχία κάθε άλλου Κράτους-Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ευχαριστώντας σας για την πρόσκληση να συνεορτάσω, και φέτος, μαζί σας την Εθνική Επέτειο του «ΟΧΙ» της 28^ης Οκτωβρίου 1940, επιτρέψατέ μου να εκφράσω την ευγνωμοσύνη του Λαού μας και του Έθνους μας προς τις Ένοπλες Δυνάμεις μας. Το ανεπίληπτο ήθος τους, το ανυπέρβλητο φρόνημά τους και η εξαιρετική τους αποτελεσματικότητα είναι εγγύηση αλλά και απόδειξη ότι εμείς, οι Έλληνες, θ’ αναδεικνυόμαστε, στο διηνεκές, και άξιοι απόγονοι Μεγάλων Προγόνων αλλά και εξίσου άξιοι υπερασπιστές της Πατρίδας μας και της Ιστορικής της προοπτικής.