Ομιλία κατά τις εκδηλώσεις Μνήμης προς τιμήν των Θυμάτων του Μαρτυρικού Χωριού της Μουσιωτίτσας.

Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλοπούλου, η οποία αναγνώσθηκε από τον Δήμαρχο Δωδώνης κ. Χρήστο Ντακαλέτση, κατά τις εκδηλώσεις Μνήμης προς τιμήν των Θυμάτων του Μαρτυρικού Χωριού της Μουσιωτίτσας.  Επισημαίνεται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε ματαιώσει την μετάβασή του στη Δωδώνη, λόγω του τριήμερου πένθους για τα θύματα της φονικής πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική.
 
Τιμάμε σήμερα, με τον δέοντα σεβασμό και έκδηλη την βαθύτατη συγκίνηση όλων μας, την Ιερή Μνήμη των κατοίκων του Μαρτυρικού Χωριού σας, της Μουσιωτίτσας, οι οποίοι έπεσαν θύματα σφαγής από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, σαν σήμερα πριν από 75 χρόνια.
Ι. Τα γεγονότα, σε πολύ γενικές γραμμές, έχουν ως ακολούθως:
Α. Τον Ιούλιο του 1943 οι Γερμανοί είχαν ξεκινήσει τις θηριωδίες τους στην Ήπειρο. Από τις 24 του μήνα όλο και περισσότερα στρατεύματα μετακινούνταν προς την περιοχή. Πάνω από την Μουσιωτίτσα έκανε χαμηλές πτήσεις γερμανικό αεροπλάνο το οποίο πετούσε προκηρύξεις, γραμμένες στα ελληνικά. Καλούσαν τους κατοίκους να μην φύγουν από τα σπίτια τους.
Β. Στις 25 Ιουλίου -όπως επαναλήφθηκε και στις 27 Αυγούστου- γερμανικά στρατεύματα των SS  περικύκλωσαν το χωριό, από τέσσερα διαφορετικά σημεία, με στόχο ν’ αποκλεισθεί η έξοδος των κατοίκων από αυτό. 152 νεκροί, άντρες και γυναικόπαιδα, πολλοί εκ των οποίων υπέστησαν φριχτά βασανιστήρια, υπήρξε ο απολογισμός της γερμανικής θηριωδίας την αποφράδα εκείνη ημέρα.
Γ. Ας σημειωθεί, ότι μεταξύ των γερμανών στρατιωτών υπήρχαν επίλεκτα μέλη της μεραρχίας Εντελβάις, στην οποία υπηρετούσαν στρατιώτες που ήσαν ειδικά εκπαιδευμένοι ν’ αντέχουν σε δύσκολες, από πλευράς συνθηκών, καταστάσεις.
Δ. Η επίθεση και η σφαγή που επακολούθησε έγιναν ως αντίποινα για την συμμετοχή στην Αντίσταση κατοίκων του χωριού και, ειδικώς, για την επίθεση, κατά την οποία προσφάτως είχε σκοτωθεί ένας Γερμανός αξιωματικός στην κοντινή περιοχή του Ζήτα.
ΙΙ. Τιμώντας σήμερα την Ιερή Μνήμη των θυμάτων του Μαρτυρικού Χωριού σας, διαπιστώνουμε, για πολλοστή φορά, ότι για εμάς, τους Έλληνες, η Ελευθερία αποτελεί υπαρξιακή αρχή και, άρα, τρόπο ζωής. Αυτή την αλήθεια οφείλουν να την γνωρίζουν όλοι.
Α. Η Ελλάδα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μάλιστα στον σκληρό πυρήνα της, την Ευρωζώνη. Συμπεριφέρεται στην διεθνή πολιτική ζωή με απόλυτο σεβασμό στο Ευρωπαϊκό και στο Διεθνές Δίκαιο, στο σύνολό τους. Είναι δηλαδή δύναμη που εργάζεται για την Ειρήνη και την Ανάπτυξη τόσο στην εγγύς περιοχή των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όσο και στο ευρύτερο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Β. Πλην, όμως, εάν χρειασθεί, εμείς, οι Έλληνες, είμαστε έτοιμοι να υπερασπισθούμε αποτελεσματικά τα σύνορα και το έδαφος της Πατρίδας μας, που αποτελούν επίσης σύνορα και έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΙII. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο Ιερής Μνήμης -και μακριά από κάθε λογική αντεκδίκησης, που είναι παντελώς ξένη σ’ εμάς, τους Έλληνες- εντάσσουμε και τις έναντι της Γερμανίας νόμιμες αξιώσεις μας για το κατοχικό δάνειο και τις εν γένει αποζημιώσεις της γερμανικής ναζιστικής κατοχής.  Όπως έχω επανειλημμένως τονίσει, οι ως άνω αξιώσεις μας είναι πάντα νομικώς ενεργές –πράγμα που σημαίνει ότι δεν τίθεται κανένα θέμα παραγραφής- και δικαστικώς επιδιώξιμες.  Και ο κοινός μας Ευρωπαϊκός Νομικός Πολιτισμός επιβάλλει την σχετική απόφαση να την λάβει αρμόδιο Δικαστικό Forum, με βάση το σύνολο του εφαρμοζόμενου εν προκειμένω Διεθνούς Δικαίου.  Η θέση αυτή είναι, πλέον, κυριολεκτικώς Εθνική και, κατά συνέπεια, αδιαπραγμάτευτη.
ΙV. Το Ολοκαύτωμα της Μουσιωτίτσας εκπέμπει, όμως, SOS ως προς τους κινδύνους που εγκυμονεί για την σημερινή Ευρώπη, αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο, η επανεμφάνιση λαϊκιστικών ή και νεοναζιστικών πολιτικών μορφωμάτων.
Α. Αυτά πρέπει ν’ αντιμετωπισθούν με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους Ευρωπαϊκούς Λαούς που την συγκροτούν. Κυρίως, πρέπει να εξαλειφθούν οι αιτίες που προκαλούν την εμφάνιση και ανάπτυξη τέτοιων φαινομένων, με κυριότερη τις έντονες κοινωνικές ανισότητες και όσες συνέπειες αυτές έχουν για την συνοχή των Ευρωπαϊκών κοινωνιών.
Β. Είναι καίριας, επομένως, σημασίας η υπεράσπιση του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εμείς, μάλιστα, οι Έλληνες, που ζήσαμε πρόσφατα μια μεγάλη οικονομική –και όχι μόνο- κρίση, γνωρίζουμε καλά την αξία του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου και είμαστε πρόθυμοι να το υπερασπισθούμε έναντι όσων βάλλουν σήμερα κατά της αναγκαιότητάς του.  Ταυτοχρόνως δε, είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπισθούμε το Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα εναντίον όλων εκείνων, οι οποίοι απεργάζονται την υπονόμευσή του και, εν τέλει, την κατεδάφισή του.
Σας ευχαριστώ.