Αντιφώνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Π. Παυλοπούλου κατά το γεύμα που παρέθεσε προς Τιμήν του ο Μητροπολίτης Πατρών

Σεβασμιώτατε,

Σεβασμιώτατοι,

Κύριε Αντιπρόεδρε της Κυβέρνησης και Εκπρόσωπε της Κυβέρνησης,

Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές,

Κύριε Περιφερειάρχα,

Κύριε Δήμαρχε,

Κυρίες και Κύριοι,

Ευχαριστώ την Θεία Πρόνοια Σεβασμιώτατε, γιατί μου επέτρεψε και φέτος να βρίσκομαι μαζί σας και να συνεορτάζουμε την Ιερή Μνήμη του Πολιούχου των Πατρών, του Πρωτοκλήτου των Αποστόλων Αγίου Ανδρέου. Πάντοτε, αφότου ανέλαβα τα καθήκοντά μου, βρίσκομαι κοντά σας. Και οφείλω να εξηγήσω τον λόγο: Δεν είναι μόνο ότι με συνδέουν με τούτη την Πόλη και με την μνήμη του Αγίου Ανδρέου αυτά τα οποία στον Ιερό Ναό μνημονεύσατε. Είναι και κάτι άλλο το οποίο το τόνισα από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα εδώ. Είναι το γεγονός ότι ο Πρωτόκλητος των Αποστόλων, με τον Βίο του και το Μαρτύριό του, μας διδάσκει πολλά και παραμένει επίκαιρος. Η Ιερή του Μνήμη και το παράδειγμά του είναι πάντοτε πηγή διδαγμάτων γι’ αυτά τα οποία πρέπει ν’ αντιμετωπίσουμε. Πράγμα το οποίο συμβαίνει και σήμερα και σ’ αυτό επιτρέψατέ μου να επικεντρώσω τα λίγα λόγια τα οποία θα σας απευθύνω.

Πριν απ’ όλα εσείς εδώ, στην Πάτρα, γνωρίζετε ότι οι συμβολισμοί των Πρωτοκλήτων Αποστόλων είναι πολλοί, αλλά ένας παραμένει ιδιαίτερα χαρακτηριστικός ως προς το τι εκπροσωπεί για την Χριστιανοσύνη: Ο Πρωτόκλητος των Αποστόλων ξεκίνησε από τον Τόπο που γεννήθηκε και κήρυξε ο Χριστός. Η Θεία Πρόνοια τον έφερε να μαρτυρήσει εδώ, στην Πάτρα. Και ύστερα, μέσα από πολλές περιπέτειες, βρέθηκε το σκήνωμά του στην Κωνσταντινούπολη και από εκεί, όπως είναι γνωστό, στην Ιταλία. Μικρό παιδί θυμάμαι, στην Καλαμάτα, με ιερή συγκίνηση την άφιξη της κάρας του Αγίου Ανδρέου διά του Καρδιναλίου Μπέα στον τόπο που μαρτύρησε, στην Πάτρα.

Σκεφθείτε όλη αυτή την διαδρομή: Από τις πηγές της Χριστιανοσύνης, στο Βυζάντιο, στην Δύση, στην Ιταλία και ξανά στην Δύση, εδώ στην Πάτρα. Γιατί η Ελλάδα είναι Δύση, είναι Χώρα της Δύσης, αλλά η οποία γνωρίζει, από την θέση της, να διαλέγεται με την Ανατολή. Και αυτό είναι το μεγάλο της πλεονέκτημα και η τεράστια γεωστρατηγική θέση αυτής της Χώρας. Και η θέση αυτή είναι πολύτιμη για ολόκληρη την Δύση και ιδίως για την Ευρωπαϊκή μας Οικογένεια. Αυτός ο συμβολισμός του Πρωτοκλήτου των Αποστόλων μας δείχνει πώς, με τον Βίο και το Μαρτύριό του, ήταν αυτός ο οποίος δίδαξε δύο μεγάλες, βασικές, θεμελιώδεις Αρχές της Χριστιανικής Διδασκαλίας: Τον Ανθρωπισμό και την Αλληλεγγύη. Το τονίζω πάντοτε ότι η Χριστιανοσύνη – και αυτό δεν αφορά πιστούς, αφορά και τους μη πιστούς – και η Χριστιανική Διδασκαλία είναι ο τρίτος Πυλώνας του Ευρωπαϊκού μας Πολιτισμού. Από αυτήν απορρέουν οι μεγάλες Αρχές και Αξίες που δίδαξε, όπως είπα, και ο Πρωτόκλητος των Αποστόλων.

Σεβασμιώτατε,

Κυρίες και Κύριοι,

Σήμερα, αυτό το δίδαγμα του Ανθρωπισμού και της Αλληλεγγύης είναι εξαιρετικά επίκαιρο. Και μας διδάσκει πολλά. Και σε μας, τους Έλληνες, αναθέτει επιπλέον μιαν αποστολή: Την αποστολή του Θεματοφύλακα, και μάλιστα του Θεματοφύλακα όχι μόνον του μεγάλου, δικού μας παρελθόντος, ιστορικού και πολιτισμικού, αλλά του Θεματοφύλακα του κοινού μας Ευρωπαϊκού Πολιτισμού. Γιατί στις μέρες μας, το ξέρετε όλοι, ο Άνθρωπος χειμάζεται, χειμάζεται δεινώς. Αυτός ο άδικος πόλεμος στην Μέση Ανατολή και, ιδίως, στην Συρία, αυτός ο πόλεμος που, δυστυχώς, προέκυψε μέσα από την δική μας αδιαφορία ή απάθεια, τα δικά μας λάθη – εννοώ τα λάθη της μεγάλης Ευρωπαϊκής μας Οικογένειας που έπρεπε να είναι παρούσα και έστω και τώρα πρέπει να βρει την δύναμη να είναι παρούσα – γέννησε όλο αυτό το ζήτημα του Ανθρώπου, το οποίο ποτέ, ίσως, εδώ και πολλά χρόνια δεν έχουμε ζήσει εμείς, οι Έλληνες.

Και είμαστε αποφασισμένοι στην μνήμη του Πρωτοκλήτου των Αποστόλων, στις αρχές που μας κληροδότησε, αρχές δικές μας, αρχές του Πολιτισμού της Ευρώπης, τον χειμαζόμενο Άνθρωπο να τον υπερασπισθούμε. Και θα τον υπερασπισθούμε. Αλλά δεν είναι μόνο δικό μας θέμα. Ο χειμαζόμενος Άνθρωπος, και ιδίως ο Πρόσφυγας, είναι ζήτημα το οποίο αφορά την Ευρωπαϊκή μας Οικογένεια. Γιατί πρέπει και εκείνη να δείχνει πόσο είναι αφοσιωμένη σ’ αυτές τις κοινές Αρχές και Αξίες, οι οποίες μας ενώνουν όλους κάτω από το «αέτωμα» του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού. Και οφείλουμε να υπερασπισθούμε τον Άνθρωπο και την εφαρμογή του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου urbi et orbi. Και ιδίως απέναντι σε μια Χώρα γειτονική, με την οποία πάντοτε εμείς επιδιώκουμε την φιλία και την καλή γειτονία. Αλλά η οποία, ιδίως τον τελευταίο καιρό, δεν δείχνει ούτε ίχνος Ανθρωπισμού και Αλληλεγγύης και, επιπλέον, παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο. Ειλικρινά σας μιλώ, παρακολουθώντας τις εξελίξεις όλου αυτού του τελευταίου καιρού βλέπω, ακριβώς, αυτή την αυθαιρεσία, την προσπάθεια να επιβληθεί το δίκαιο του ισχυρού εκ μέρους της γειτονικής Χώρας. Είμαι απολύτως βέβαιος ότι αυτή η επιχείρηση θ’ αποτύχει. Και το κόστος θα είναι τεράστιο για τον ίδιο τον Τουρκικό Λαό. Αλλά, ανεξαρτήτως τούτου, εμείς, οι Έλληνες, ξυπνώντας και την συνείδηση των Εταίρων μας, πρέπει να πάρουμε τις αποφάσεις και να επιβάλλουμε την ισχύ του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, να επιβάλλουμε την υπεράσπιση του Ανθρώπου. Σε αυτό πρέπει να είμαστε ανυποχώρητοι. Δεν νοείται Ευρώπη η οποία παρακολουθεί απαθής αυτά τα οποία συμβαίνουν.

Αυτό το οποίο υφιστάμεθα τώρα δεν είναι ήττα μονάχα σε διπλωματικό επίπεδο. Είναι ήττα Πολιτισμού. Και αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για την Ευρώπη και, ιδίως, για την Ελλάδα. Δεν πρόκειται να το ανεχθούμε. Ούτε εμείς, ούτε η Ευρώπη. Αυτό είναι βέβαιο. Από εδώ και πέρα η Ευρώπη, με πρωτοπόρο την Ελλάδα, θα επιβάλλουμε τους κανόνες για την υπεράσπιση του Ανθρώπου που απορρέουν από το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο, καθώς και από τον Πολιτισμό μας. Και το μεγαλείο της Ορθοδοξίας, Σεβασμιώτατε, είναι ότι πρεσβεύει Αρχές και Αξίες, οι οποίες ισχύουν πέρα και έξω από το τι πιστεύει καθένας. Αυτές οι Αρχές και Αξίες είναι Αρχές και Αξίες κάθε πραγματικού Πολιτισμού. Γι αυτό σας είπα, τούτος ο Πολιτισμός, ο δικός μας Πολιτισμός, η Ελλάδα, έχει την δύναμη να διαλέγεται με άλλες Χώρες. Γιατί καταλαβαίνουμε τις άλλες Χώρες. Αρκεί και εκείνες να αντιληφθούν ότι στα μεγάλα κελεύσματα του μέλλοντος, στα κελεύσματα της Ιστορίας δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω ούτε κατά κεραία. Θα υπερασπισθούμε, λοιπόν, τον Τόπο μας, το Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, αλλά θα υπερασπισθούμε τον Άνθρωπο. Το οφείλουμε, Σεβασμιώτατε, σήμερα εδώ, στην Πάτρα, στην Ιερή Μνήμη του Πρωτοκλήτου των Αποστόλων. Αυτό μας δίδαξε, αυτό είναι η κοινή μας κληρονομιά και σ’ αυτό θα μείνουμε απολύτως συνεπείς.

Δεν είναι θρησκευτικός ο λόγος μου. Πολλές φορές έχω κατηγορηθεί προς αυτή την κατεύθυνση, Σεβασμιώτατε. Αλλά αυτό οφείλεται στις παρανοήσεις εκείνων, οι οποίοι δεν μπορούν να ξέρουν τις μεγάλες πανανθρώπινες αλήθειες που κρύβει μέσα της η Χριστιανοσύνη και η Ορθοδοξία. Όταν το αντιληφθούν, τότε θα καταλάβουν ότι ο λόγος αυτός, όχι μόνον εμού, αλλά και πολλών άλλων, είναι κατεξοχήν λόγος πολιτικός, δεν είναι λόγος θρησκευτικός. Αρκεί να μπορούμε να διαβάζουμε, σας είπα και πάλι, τι ζητά από μας η Ιστορία και, ιδίως, ποιας Ιστορίας είμαστε κληρονόμοι, ποιου παρελθόντος. Όταν το καταλάβουμε, θα μπορούμε να διεκδικήσουμε, όπως μας πρέπει, το μέλλον που μας αναλογεί.

Χρόνια πολλά για την ημέρα, σας ευχαριστώ θερμώς, να είστε όλοι καλά και να έχετε δύναμη.-